Taiwan: van importeur naar exporteur van varkensvlees?

Nederland heeft vorig jaar 6.117 ton aan varkensvleesproducten geëxporteerd naar Taiwan. Dat is 22 procent minder dan in 2023 en een derde onder het niveau van 2022. In dat laatstgenoemde jaar werd 9.500 ton naar het Aziatische land verscheept. Dat staat in het rapport 'Overview of Dutch agri-food exports to Taiwan in 2024'.

Ook vanuit de Europese Unie loopt de export van varkensvlees naar Taiwan terug. Die afname bedraagt 82.172 ton sinds recordjaar 2022. Uit cijfers van de 'EU Pigmeat Market Situation' is af te leiden dat het exportvolume in drie jaar 40 procent kleiner is geworden.

Vanuit historisch perspectief is de Taiwanese varkenshouderij interessant om onder de loep te nemen. Tot 1997 was Taiwan actief op de wereldmarkt als een van de grootste exporteurs van varkensvlees. Het land herbergde 500.000 familiebedrijven met varkens en er waren ruim 1,4 miljoen fokzeugen. Japan en andere buurlanden werden door Taiwan beleverd.

Maar mond-en-klauwzeer (MKZ), binnengehaald met de illegale import van biggen uit China, heeft de varkenssector op het Aziatische eiland flink teruggeworpen. Het exportverbod hakte erin en 6.147 varkensbedrijven met meer dan 4 miljoen dieren raakten in een mum van tijd besmet. Bijna 40 procent van de totale varkensstapel verdween en binnen een jaar duikelde het aantal zeugen naar 800.000.

Exporteurs van wereldtoneel

Omdat in 1997 ook een andere grote varkensvleesexporteur van de wereldmarkt verdween – Nederland werd getroffen door klassieke varkenspest – leidde dat tot een historische stijging van de varkensprijzen. Terwijl Taiwan bezig was MKZ te beteugelen, onder meer met een vaccinatieplicht, ontwikkelde de varkensproductie zich in omringende landen stormachtig.

De Taiwanese varkenshouderij belandde in een crisis en de overheid hielp ruim vijfduizend varkensboeren bij het overschakelen naar andere inkomstenbronnen. Om varkenshouders meer marktperspectief te bieden, werd 'Taiwan Black Pig' opgezet om de inlandse markt te kunnen voorzien van premium varkensvlees.

Klassieke varkenspest dook in 2015 op en in 2018 werd Afrikaanse varkenspest binnengehaald, waarschijnlijk via het voeren van besmette voedselresten aan varkens. Uiteindelijk lukte het om in 2020 officieel vrij te worden van MKZ, werd in 2023 het vaccineren tegen klassieke varkenspest stopgezet en is Taiwan in 2024 vrij van Afrikaanse varkenspest geworden.

Sinds eind mei 2025 is de Taiwanese varkenshouderij vrij van alle drie de handelsbeperkende ziekten. Daarmee kan het land weer toegang krijgen tot lucratieve markten die de sector een impuls bezorgen.

Hoge kosten

De vraag is of de professionele Taiwanese varkenshouderij – die vorig jaar 5.761 varkensbedrijven telde en 5,21 miljoen varkens, waaronder bijna 500.000 zeugen – kan uitbreiden of de bigproductie weet op te voeren. De kosten in het land zijn hoog; 90 procent van de grondstoffen van varkensvoeders moet op de wereldmarkt ingekocht worden. En grond is duur, arbeid schaars en de productiviteit laag.

Gemiddeld worden zeventien vleesvarkens afgeleverd van zo'n 128 kilo levend gewicht per zeug per jaar. Het warme, vochtige klimaat en gebrek aan hygiënebesef zorgen ervoor dat ziekten als PRRS en PED volop circuleren. Daardoor valt ongeveer een derde van de levend geboren biggen uit.