Grip op PRRS met management, bioveiligheid en vaccinatie

Al ruim dertig jaar is het PRRS-virus in vrijwel ieder land met varkens aanwezig. Zo ook in Nederland. Door middel van goed management en strikte bioveiligheid weet De Schanshoeve in het Overijsselse Balkbrug te voorkomen dat het schadelijke veldvirus te gemakkelijk binnenkomt. Mocht het virus toch binnentreden, dan zorgt vaccineren met het juiste vaccin ervoor dat de zeugen, biggen en vleesvarkens een goede weerstand hebben. Op die manier kan het virus niet voor problemen zorgen.

Om ziektekiemen geen kans te geven, fokt De Schanshoeve al tientallen jaren zelf de zeugen aan. Slechts eenmaal zijn er in de afgelopen twintig jaar fokzeugen aangevoerd. Dat waren Noorse L-lijn-zeugen. Die werden aangevoerd om snel de overstap naar TN70-zeugen te kunnen maken. Door een goede quarantaine, adaptatie en strikt vaccinatieschema is dit zonder problemen verlopen.

Naast zelf aanfokken, is een van de andere tien gouden regels die De Schanshoeve strikt toepast, het verplicht douchen en omkleden bij binnenkomst.

Strikt ‘all-in, all-out’-beleid

Als er toch een PRRS-veldvirus binnen weet te komen, is het van belang dat dit virus niet het hele bedrijf rondgaat. ‘Daarom werken we met een strikt ‘all-in, all-out’-beleid’, vertelt Katoele. ‘Bij het spenen gaan altijd alle biggen naar de biggenopfok. Terugleggen van biggen gebeurt nooit. Dat geldt ook aan het einde van de opfok. Alle biggen (ook lichte biggen) gaan naar ofwel de stallen voor de opfokzeugen, ofwel naar de vleesvarkensstal.’

Dit systeem handhaven lukt goed, omdat bij de zeugen wordt gewerkt met een 10/11-systeem. Er zit de ene keer tien dagen tussen het werpmoment van de zeugen en de keer daarop elf dagen. Biggen terugleggen in de kraamstal kan hierdoor praktisch niet. Ook zijn er door dit systeem minder vervoersbewegingen op het bedrijf.

Om helemaal op zeker te spelen, is en blijft vaccineren van de zeugen en biggen belangrijk, vertelt dierenarts Arjan Schuttert van De Oosthof. ‘Bioveiligheid en management zorgen voor de ene helft van het voorkomen van insleep en versleping van veldvirus en ziekteverschijnselen. Vaccinatie doet de andere helft.’

De Schanshoeve werkt met Ingelvac PRRSFLEX. Dit vaccin krijgen de biggen als ze drie weken zijn, gelijk met Ingelvac CircoFLEX. De zeugen krijgen het Reprocyc PRRS-vaccin. ‘Dat heeft als enige PRRS-vaccin een adjuvans dat de belangrijke cellulaire immuunreactie extra stimuleert’, weet Schuttert. ‘Dat werkt naar onze ervaring beter.’

Bij de zeugen hanteert Katoele het 6/60-schema. ‘Dat is voor ons een schema wat goed werkt. Ook vaccineer je de zeugen zo nooit in een kritieke periode wat betreft de vruchtbaarheid.’

Om zeker te weten dat de bioveiligheid, het management en de vaccinaties goed uitpakken, worden zeugen, biggen en opfokzeugen intensief gemonitord. Dat is mede nodig omdat De Schanshoeve TN70-opfokzeugen levert aan een aantal vaste afnemers.

Veldvirus krijgt geen kans

Die monitoring loopt sinds 2010 en toont aan dat het veldvirus op dit bedrijf nauwelijks kans krijgt. In de afgelopen dertien jaar is twee keer een veldvirus gevonden, bij de tienweekse biggen (zonder enig verschijnsel). De laatste keer is drie jaar geleden.

Schuttert vindt dat een hele prestatie. ‘Rond De Schanshoeve liggen meerdere varkensbedrijven. De kans op insleep is hierdoor steeds aanwezig. Een normaal varkensbedrijf krijgt iedere 1,5 jaar te maken met insleep en verschijnselen. Hier is het drie jaar geleden en ook nog zonder enig verschijnsel. Door de goede gezondheid en vaccinatie krijgt het PRRS-veldvirus geen kans om varkens ziek te maken.’

Die goede gezondheid pakt ook positief uit voor het antibioticagebruik, dat ligt in het onderste kwart van de groene zone, en de resultaten. Door de combinatie met een goede verzorging en maatregelen als nevelkoeling, speent De Schanshoeve jaarlijks gemiddeld (over zowel de driehonderd fokzeugen als vierhonderd vermeerderingszeugen) 34 biggen per zeug.