Handelen naar signaal van varkensstaart

Rust, regelmaat, ruimte, comfort, hokverrijking en goed voer met soepele voerovergangen zijn cruciaal voor normaal diergedrag en optimale technische resultaten. Oorschade kan duiden op verveling, competitie om voer of drinkwater of andere bronnen van ongenoegen. Ook aan de staartbewegingen van varkens is volgens Hoofs te zien of ze goed in hun vel zitten. Het is volgens haar een goede voorspeller voor staartbijten.

'Liggen alle varkens in een hok te rusten en hangen hun staarten ontspannen en slap, dan zijn ze tevreden. Maar zie je bij een of meer dieren dat hun staarten snel op en neer zwiepen, dan zijn ze ergens gefrustreerd over', stelt de onderzoeker tijdens het krulstaartsymposium op 23 april bij Aeres Hogeschool Dronten.

Ongenoegen uiten

'Varkens met hangende, bewegende staarten duiden op ongenoegen. Als goed in hun vel zittende varkens staan, dan hebben ze een staart die nauwelijks beweegt en is die staart lang, dan ontstaat de krul. Zijn ze blij en gaan ze door een goed ingericht en ruim hok rennen, dan staan hun staarten van de opwinding recht overeind', licht Hoofs toe.

Een vakman pikt dergelijke staartsignalen tijdens de minimaal twee controlerondes per dag zeker op. 'Leer te denken als een varken en probeer de oorzaak te achterhalen, als er in een hok wat aan de hand is', benadrukt de varkensexpert. Storingen en herrie kunnen triggers zijn van plots bijtgedrag. Abrupte voerschakelingen of niet goed op elkaar aansluitende voeders kunnen verteringsproblemen en discomfort bij varkens veroorzaken.

Onderschat probleem

Onvoorspelbaarheid is een echte stressfactor en volgens Hoofs een onderschat probleem. 'Iedereen weet dat droogvoerbakken nog geen uur leeg mogen staan, als je lange staarten wilt behouden. Maar een half uur tocht in een hok kan ook leiden tot bijtgedrag.'

'Herrie van een kunststof wand schoonspuiten in een naastgelegen afdeling kan een stressbron zijn waardoor varkens bijtgedrag gaan vertonen. Als zo'n wand afkoelt omdat er met koud water wordt gereinigd, kan tocht ontstaan. Dat zorgt voor discomfort in een aantal hokken', legt de onderzoeker uit.

'Weet je bij voorbaat dat je een storing van bijvoorbeeld de brijvoerinstallatie niet tijdig krijgt opgelost, ga dan met stro of luzerne in de afdelingen aan de slag om ellende met staartbijten te voorkomen', adviseert de varkensexpert.

Het is een illusie om geen enkel geval van staartbijten te krijgen. Hoofs: 'Op elk varkensbedrijf zijn risicofactoren te vinden. Het draait om snel en adequaat handelen om bijterij zo snel mogelijk in te tomen.'