Familie Kuijpers noemt tijd vijand van bronaanpak

Leo en José Kuijpers uit het Brabantse Valkenswaard willen hun zoon Paul een bedrijf meegeven dat klaar is voor de toekomst. De zeugen- en vleesvarkensstallen voldoen aan de huidige uitstootnormen van ammoniak zonder gebruik te hoeven maken van een luchtwasser. Willen ze per 1 januari 2024 voldoen aan de aangescherpte emissienormen van provincie Noord-Brabant, dan kunnen ze misschien niet meer om die end-of-pipeoplossing heen.

'We willen investeren in de verplichting om de ammoniakuitstoot met 85 procent terug te dringen, maar willen dat wel combineren met het toekomstproof maken van ons bedrijf', zegt Leo Kuijpers. 'Een groter bouwblok of meer dieren houden is niet nodig, maar we willen wel inspelen op het gasloos maken van het bedrijf en een beter dierenwelzijn voor de zeugen. Drachtige zeugen willen we van voerboxen met uitloop ombouwen naar groepshuisvesting met voerstations. Kraamzeugen willen we vrijloopmogelijkheden geven. We kunnen onze euro's maar één keer uitgeven en willen dat verantwoord doen.'

Mest snel uit stal

Bij de conclusie dat de varkenshouders niet om luchtwassers heen kunnen, leggen ze zich voorlopig niet neer. De afgelopen jaren hebben ze de ontwikkelingen van stalsystemen met de aanpak van emissies bij de bron op de voet gevolgd. 'Mest moet gewoon zo snel mogelijk uit de stal om de uitstoot van ammoniak, methaan en geur voor te zijn', zegt Kuijpers. 'Voorwaarde is dat de dichte vloeren schoon blijven en de roosters een goede mestdoorlaat hebben.'

Van techniek onder de roosters zoals mestschuiven of -banden is Paul Kuijpers geen voorstander. 'Wel van systemen waarbij mest frequent uit de mestkanalen of gekoelde mestpannen wordt gespoeld. Daarom zijn we geïnteresseerd in de geïntegreerde oplossing van de Stal van de Toekomst.'

In het najaar van 2021 volgde de familie zes onlineverdiepingssessies over dat stalsysteem. Dat was het eerste deel van een project van De Hoeve Innovatie, Keten Duurzaam Varkensvlees, Encon Clean Energy, Wageningen University & Research en Kiemt om de Stal van de Toekomst onder de aandacht te brengen bij varkenshouders. Paul Kuijpers: 'Zo hebben we de ins en outs van het stalconcept nog beter leren kennen. We hebben ons aangemeld voor het vervolgtraject.'

Individuele routekaart

Als enige Brabanders zijn de ondernemers toegelaten om een individuele routekaart op te gaan stellen. Samen met zes varkenshouders uit Oost- en Noord-Nederland gingen ze aan de slag om uit te zoeken of hun varkensbedrijf volgens de basisprincipes van het stalconcept klaar kon worden gestoomd voor de toekomst. De huidige bedrijfssituatie, de vergunningen, de omgeving en hun wensen zijn op een rij gezet en doorgesproken met deskundigen.

'Heel verhelderend, maar ook frustrerend', vindt Leo Kuijpers. 'De tijd die wij als Brabantse varkenshouders nog hebben om een erkend emissiearm stalsysteem met bronaanpak in onze gewenste bedrijfsopzet te kunnen krijgen, is te kort. Er zit flinke druk op de ketel, terwijl er amper iets te kiezen valt omdat niet voor elk systeem en alle diercategorieën emissienormen zijn vastgesteld en we ook nog het vergunningstraject moeten doorlopen.'

Paul Kuijpers: 'De urgentie is hoog. De wetgeving gaat sneller dan het erkend krijgen van innovatieve stalsystemen met bronaanpak.' 'Een luchtwasser is een noodverband en zou ons meteen op achterstand zetten', stelt José Kuijpers.

Weer naar maximale opbrengst

De familie Kuijpers sorteert voor op een duurzame toekomst van hun bedrijf. Ze investeerden in energiebesparende maatregelen zoals ledverlichting en frequentieregelaars voor de ventilatoren. In 2021 zijn ruim driehonderd zonnepanelen op twee staldaken gelegd om energieneutraal varkens te houden. Binnenkort worden de panelen gereinigd om verzekerd te zijn van de maximale opbrengst.

Bekijk meer over:

• emissiereductie
• stalklimaat
• KDV