Heb jij wel controle over je eigen data?

JoinData’s missie is boeren in controle te brengen van de data die zij produceren. Welke data worden allemaal op mijn bedrijf geproduceerd? Wat kan ik er op mijn bedrijf mee en met wie en voor welk doel worden die data allemaal gedeeld?

‘Allemaal vragen waar je je als boer echt bezig mee moet willen houden’, zegt Celik. ‘Als ik nu aan een varkenshouders vraag: ‘met wie deel jij welke data en waarvoor heb je machtigingen afgegeven’, kunnen zij die vragen vaak niet beantwoorden of direct laten zien hoe het zit. Het complete overzicht hebben varkenshouders niet, omdat machtigingen over meerdere plekken verspreid zijn. Daarom juich ik boereninitiatieven, zoals die van veehouder Robert Nijkamp, toe die met deze vraag aan de slag gaan en grip willen krijgen op de data van het boerenerf.’

Wat is de eerste stap?

‘Boeren bewust maken van hoe de datastromen van hun bedrijf lopen. De stap erna is dat boeren gemak gaan ervaren doordat ze via JoinData overzicht en sturing krijgen op die stromen. Wij willen dat de boeren beschikkingsrecht hebben over welke data waar terecht gaan komen en wat zij ervoor terugkrijgen.’

Hoe zien datastromen op een bedrijf er globaal uit?

‘Dat is als het ware een spaghettistructuur. Met vrijwel ieder bedrijf of organisatie waar boeren zaken mee doen wisselen zij data uit via separate machines en applicaties. Denk bijvoorbeeld aan applicaties waarmee je machines bedient, voer bestelt, je facturen betaalt of je rapportages inziet.
‘Wat mogen die partijen nog meer met de data die je hebt gedeeld en mogen zij het dan ook weer delen met andere partijen? Voor je het weet heeft iedereen jouw data en moet je als boer betalen als je het wilt inzien. Niet alle boeren zijn zich hier bewust van en weten ook niet welke data zij uitwisselen en wat die partij met de data mag doen en wat niet.’

Wat is jullie rol in dat uitwisselen van data?

‘Onze rol is om zoveel mogelijk partijen die diensten leveren aan de boer aan ons platform te koppelen, zoals machineleveranciers of leveranciers van bedrijfsmanagementsystemen.
‘Een leverancier van bijvoorbeeld weegschalen, krijgt van verschillende partijen namens de boer het verzoek data te delen. Zo’n bedrijf moet eigenlijk met alle afnemers een overeenkomst afsluiten over de datastroom die zij willen krijgen om analyses uit te voeren. Dat is een tijdrovend proces en de vraag zal alleen maar toenemen, gezien we steeds meer data produceren.
‘Als platform koppelen wij met de leveranciers. Vervolgens checken wij volautomatisch of de boer een machtiging heeft gegeven om vervolgens enkel die opgevraagde data via onze beveiligde digitale snelweg te versturen naar die unieke ontvanger. Data gaan pas stromen zodra de boer een machtiging afgeeft. Zo managet de boer alle datastromen via één geborgd platform: Mijn JoinData. Dat is overzichtelijk, transparant en veilig. Het bespaart tijd voor alle partijen en de zaken zijn netjes geregeld.’

Wat doet JoinData met die data?

‘Enkel en alleen zorgen dat de data waarvoor de boer toestemming geeft, op een veilige manier doorgestuurd worden naar de ontvanger. De ‘envelop’ wordt ongeopend, namens de boer, bezorgd bij de partij die de machtiging heeft. Wij slaan geen data op en verwerken ze niet.
‘Onze digitale werkwijze laat zich vergelijken met de post. De postbode krijgt een brief van de boer, de verzender, en bezorgt die rechtstreeks bij de ontvanger. Daar kun je op vertrouwen en de postbode behandelt de post met respect. Die dienst wordt verricht voor slechts een of enkele postzegels. Als non-profitorganisatie hebben wij geen winstoogmerk en leveren wij veel service.’

Hoe veilig is het?

‘Het JoinData platform voldoet aan de strengste eisen. Wij behandelen alle data als persoonsgevoelige data, aangezien veel datastromen terug te herleiden zijn naar de boer en het woonadres. ‘We laten onszelf meerdere keren per jaar controleren door experts op het gebied van veiligheid en worden geaudit door een onafhankelijke commissie. Daarmee borgen wij onze processen.
‘Omdat datastromen steeds groter worden, is het essentieel dat ze nergens weglekken. Daarom zijn we alert op beveiliging en blijven we ons daarin ontwikkelen. Vergelijk het met de iPhone. Die moet je regelmatig updaten omdat anders de privacy in gevaar komt.’

Wat is jou een doorn in het oog?

‘Dat boeren geen beschikkingsrecht hebben of krijgen over de data die zij produceren. Hierdoor kunnen ze bijvoorbeeld niet makkelijk overstappen naar een andere leverancier of geen producten van verschillende leveranciers gebruiken.
‘Historische bedrijfsdata niet mee kunnen nemen, is écht niet meer van deze tijd. De techniek om data goed in een nieuw systeem te krijgen is voor handen of snel te maken. Partijen die de meeste toegevoegde waarde halen uit de data, waarvan de boer weer kan profiteren, zijn de winnaars van morgen.’

Kun je nog wat toekomstbeelden schetsen?

‘Steeds meer schakels in de keten zullen vragen om de brondata om de kwaliteit en productievoorwaarden van vlees aan te kunnen tonen richting de consument. Het gebruik van slimme sensoren om productiviteit en duurzaamheid te verbeteren zien we vandaag de dag al. Deze sensoren zijn in staat steeds beter, dierspecifieker en sneller de data, zoals geluiden en beelden te registreren.
‘De analyse vindt niet weken of maanden achteraf plaats, maar direct. De realtime verwerkte data worden teruggestuurd naar de boer of sturen processen direct bij.
‘Bovendien ligt er nog een wereld open voor het verzamelen van extra gegevens om de bedrijfsvoering mee aan te scherpen. Wel moeten de boeren veilig de regie kunnen voeren over hun data en de distributie daarvan. Wij ontzorgen ze en geven de juiste inzichten op de juiste momenten. Ik geloof heilig dat het vakmanschap en hoe de varkenshouder omgaat met kennis en data, de mate van succes bepaalt.’

Datastromen worden alleen maar groter?

‘In de toekomst zal dataverwerking met zelflerende systemen razendsnel verlopen, zodat je steeds eerder in kunt grijpen. Ook zal het voorspellen van wat er staat te gebeuren steeds accurater worden. Zo kun je tijdig preventieve maatregelen nemen en fouten in het aansturen van bedrijfsprocessen vermijden. Het managen van data moet steeds meer op het scherpst van de snede om concurrerend te blijven.’