Groeiend animo voor vroege vaccinatie in de praktijk

De entstof Suvaxyn PRRS MLV van vaccinproducent Zoetis is terug van weggeweest. In de loop van dit jaar is dit PRRS-vaccin in stapjes weer op de Nederlandse markt gebracht en vanaf september is het volop beschikbaar. Varkensdierenarts Twan van Berlo van Zoetis hoort de positieve ervaringen met het vroeg in te zetten PRRS-vaccin alweer toenemen.

'Vaak is de biggenopfok een PRRS-bron op een zeugenbedrijf, doordat bijvoorbeeld managementmaatregelen uitdagend of simpelweg niet uitvoerbaar zijn. Als dat het geval is, adviseer ik een PRRS-vaccinatie in de eerste week na de geboorte. De biggen bouwen dan voor het spenen zelf immuniteit op', aldus Van Berlo.

Tijmen Vos is inmiddels 3,5 jaar werkzaam als varkensdierenarts bij adVee Dierenartsen. Biggen vanaf de eerste levensdag kunnen vaccineren tegen PRRS is daarom een nieuwe praktijkervaring voor hem. 'Toen ik hier begon, zag en hoorde ik wel van collega's over hun ervaringen met het PRRS-vaccin waarmee je biggen al vanaf de eerste levensdag kunt vaccineren en de immuniteit kunt laten opbouwen. Nu ik dat sinds juli ben gaan inzetten op een vermeerderingsbedrijf met personeel, zie ik met eigen ogen de verbeteringen die vroeg vaccineren tegen PRRS opleveren.'

Die klant met een groot zeugenbedrijf kampte volgens de varkensdierenarts duidelijk met vroege PRRS-problematiek in de biggenopfok. 'De zeugen zijn hoogproductief en biggen overleggen is vrijwel standaard als managementmaatregel', licht hij toe. 'Als je kijkt naar de verdeling van de biest en melk over de biggen, dan is dat natuurlijk een pluspunt. Maar als er al jonge PRRS-uitscheiders tussen zitten, zoals op dat specifieke bedrijf het geval is, dan is dat vanuit diergezondheidsoogpunt een extra risicofactor.'

Tijdens het spenen is het op dat varkensbedrijf volgens Vos onontkoombaar om biggen van verschillende tomen te mengen. De opfokafdelingen zijn namelijk ingericht met hokken voor grote groepen. 'Als in die periode van het spenen, wanneer er een verminderde weerstand is, dieren aanwezig zijn in een samengestelde koppel die het PRRS-virus uitscheiden, kan het virus zich razendsnel verspreiden binnen de afdeling', licht de varkensdierenarts toe.

Vaccinatierendement

'In zo'n situatie is het beste rendement van een vroege PRRS-vaccinatie van de biggen te verwachten. Het geeft een goede dekking rond het speenmoment, omdat biggen drie weken na die vaccinatie stukken beter zijn beschermd tegen PRRS. Ze hebben meer weerstand, minder dieren worden ziek en zullen minder massaal het PRRS-virus in de biggenopfok uitscheiden.'

In juli kreeg Vos de beschikking over voldoende doses van het Suvaxyn PRRS MLV-vaccin om alle biggen te kunnen vaccineren op het zeugenbedrijf. De pasgeboren biggen werden op de derde levensdag secuur intramusculair gevaccineerd tegen PRRS, tegelijkertijd met de andere handelingen, zoals het blikken. 'Zo wordt efficiënt met de inzet van arbeid omgegaan, iets wat zeker voor varkensbedrijven met personeel een belangrijk punt is.'

In de loop van enkele maanden zag de adVee-dierenarts het stalbeeld in de opfokafdelingen veranderen. 'De biggen hadden meer groei en kleur en de uitval was lager', constateert Vos. 'De uniformiteit binnen de koppels was beter, wat ook blijkt uit het lagere percentage afgevoerde slachtbiggen. Kortom: het is allemaal makkelijker gaan lopen.'

Grootste verandering

Vroeg gaan vaccineren was op het bedrijf de grootste verandering in de aanpak van PRRS. Dat wijst erop dat het zorgt voor meer grip op het beheersen van de ziekte. 'En zeker niet onbelangrijk: de gezondere dieren en een soepelere flow van de biggenstroom dragen positief bij aan de aanpak van PRRS en het werkplezier van de medewerkers op het bedrijf', stelt Vos.

Van Berlo, die Vos ondersteuning geeft en de monitoringsstrategie op PRRS op dat bedrijf volgt, ziet die vooruitgang ook terug in de uitslagen van de PCR-testen op processing fluids en bloedmonsters. 'In de biggenopfok is de PRRS-situatie een stuk stabieler geworden en dat lijkt ook gunstig door te werken bij de zeugen op het bedrijf', zegt de Zoetis-varkensdierenarts. 'De vaccinatiestrategie monitoren en aanpassen, past in de planmatige PDCA-aanpak waar wij voor staan.'

Management en biosecurity

Vos ervaart duidelijk de voordelen van vroeg vaccineren tegen PRRS, maar niet in elke situatie zal zoiets nodig zijn. 'Naast vaccinatie zijn management en biosecurity de belangrijkste elementen om PRRS onder controle te houden.'

Op bedrijven waar de PRRS-status stabiel is, kan de vaccinatie ook worden ingezet op een leeftijd van bijvoorbeeld drie weken, vervolgt Vos. 'Suvaxyn PRRS kan al vanaf dag één worden gebruikt, wat veel flexibiliteit oplevert.'