IJzervergiftiging door vitamine E tekort

Op het bedrijf was de uitval onder de biggen tot vier dagen leeftijd opgelopen tot zo'n 25 procent. De dierenarts heeft de dode biggen nader onderzocht. De biggen waren in een goede conditie, hadden een goed gevulde maag, maar hadden bleke slijmvliezen. Die bleke slijmvliezen duiden op een ijzertekort, want ijzer is nodig bij de vorming van de hemoglobine in de rode bloedcellen. De biggen hadden echter wel de gebruikelijke ijzerinjectie gekregen.

Schade aan spierweefsel

Naast de bleke slijmvliezen was er duidelijk schade aan het spierweefsel rondom de plek waar de biggen de ijzerinjectie hadden gekregen. Volgens de varkenshouder vertoonden veel biggen ook een allergische reactie binnen 24 uur na de ijzerinjectie met dextraan.

De dierenarts liet twee biggen nader onderzoeken. Er werden geen ziekteverwekkers gevonden en ook een vergiftiging door warfarin (middel tegen ongedierte) of problemen met bloedstolling door een tekort aan bloedplaatjes werden uitgesloten.

Vitamine E tekort

Het onderzoek op het laboratorium toonde wel aan dat de biggen een ernstig tekort aan vitamine E hadden. Hun niveau was maar 10 tot 20 procent van het aanbevolen gehalte in het bloed. Dit vitamine E tekort bleek dan ook de oorzaak van de problemen. Vitamine E is nodig om te voorkomen dat er door de ijzerafbraak weefselschade ontstaat. Door het vitamine E tekort werden die nadelige effecten niet voorkomen en dat had de weefselschade en hoge uitval tot gevolg.

Vitaminetekort zeugenvoer

Oorzaak van het vitamine E tekort bleek een te laag gehalte in het zeugenvoer. Dat gehalte was maar 32 mg vitamine E per kilo. Het advies is minimaal 80 tot 100 mg/kilo. Het lage gehalte in het voer was waarschijnlijk veroorzaakt door een te lage dosering in de premix. Door een brand bij de producent was er namelijk een tekort aan vitamine E.

Door de pasgeboren biggen tegelijk met de ijzerinjectie een injectie met vitamine E te geven was het probleem opgelost. Daarnaast werd het vitamine E gehalte in het voer verhoogd. Bij hoogdragende en zogende zeugen wordt overigens geadviseerd om tot 250 mg/kilo vitamine E te geven om zo een tekort bij de biggen te voorkomen.