Organisaties negatief over uitkomst Taskforce Verdienvermogen

De uitkomst van het onderzoek door de Taskforce Verdienvermogen kringlooplandbouw valt bij de meeste belangenorganisaties niet in goede aarde. Volgens de Taskforce stelt de overheid de normen en moet de sector daar maar aan zien te voldoen. LTO Nederland, de Producentenorganisatie Varkenshouderij en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt zijn geschrokken van dit dwingende sturingsmodel waar de Taskforce naar toe wil. Er komen hiermee meer regels en beperkingen.

Verdienvermogen is een essentiële voorwaarde voor kringlooplandbouw. LTO Nederland, POV en NAJK benadrukken dit sinds de lancering van de kringloopvisie van minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Het is dan ook goed dat het de ondertitel is van het uitgebrachte rapport ‘Goed boeren kunnen boeren niet alleen’ van de Taskforce Verdienvermogen. Het rapport bevat enkele interessante denkrichtingen, maar legt verder vooral de uitdagingen rondom verdienvermogen bloot, stellen LTO Nederland, POV en NAJK.

Extra regels en kosten

De organisaties stellen dat kringlooplandbouw niet mag leiden tot extra regelgeving en hogere kosten. Omdat anders Nederland niet meer kan concurreren met het buitenland en de Nederlandse primaire sector dan verdwijnt. De Taskforce Verdienvermogen erkent dit dat een gelijk speelveld nodig is. De maatregelen die ze adviseert zijn hier echter mee in tegenspraak vinden de belangenorganisaties. Het inzetten van de GLB-gelden voor de kringlooplandbouw is een van die maatregelen, net als het instellen van een heffing op belastende emissies.
LTO Nederland, POV en NAJK twijfelen ten zeerste aan de juridische en politieke haalbaarheid van zulke maatregelen – nog geheel los van de vraag of dit bedrijfseconomisch mogelijk zou zijn voor de primaire producent. Bovendien kan een dergelijke heffing nooit alleen in Nederland worden ingevoerd gelet op het gelijke speelveld.

Tien procent beste

De organisaties hebben ook veel kritiek op het zogeheten dashboard waarmee de Taskforce ondernemers wil prikkelen. De tien procent best presteren zouden daarbij de leidraad moeten zijn om steeds ambitieuzer normen te behalen. Waarbij de normen periodiek vanuit de overheid worden aangepast.
LTO Nederland, POV en NAJK zullen nooit akkoord gaan met zo’n top-down model. Verkeerde invoering van zo’n advies zou betekenen dat de overheid steeds met regelgeving komt die voor 90% van de sector (nog) niet haalbaar is.
Er zijn al heel veel pilotprojecten waarbij (aspecten van) kringlooplandbouw in de praktijk worden gebracht. Nederlandse boeren en tuinders zijn innovatief. LTO Nederland, POV en NAJK pleiten er daarom voor om bij een transitie richting kringlooplandbouw lessen te trekken uit de honderden initiatieven die er al zijn, in plaats van een kleine groep als ‘beste’ aan te wijzen en de normering daar op aan te passen.

Draagvlak sector

De Taskforce geeft aan dat hun advies 'niet vrijblijvend is, en dat er geen weg terug is'. Dat zijn bepaald geen teksten die motiveren vinden LTO, POV en NAJK. Het rapport laat juist fundamentele uitdagingen onbeantwoord. Het verbeteren van het verdienvermogen blijft in het rapport te algemeen terwijl de doelen van wat er allemaal bereikt moet worden te specifiek zijn.

Wat LTO Nederland, POV en NAJK betreft is dit advies aan de minister op verschillende punten voor stevige verbetering vatbaar. Het zoeken naar daadwerkelijke oplossingen is een proces waar de primaire sector én de rest van de keten volop bij betrokken moet worden. Alleen dan kunnen de juiste stappen op het juiste moment worden gezet. Daarbij is een fundamenteel uitgangspunt dat het verdienvermogen de eerste prioriteit heeft.