Inventarisatie 2013 per gemeente

Vakblad Varkens vroeg verschillende gemeenten met veel en met weinig varkens(houders) over de stand van zaken in hun gemeente wat betreft de eisen die gaan gelden in 2013. Een overzicht:

Venray
Aantal varkens: 564 413
Aantal varkensbedrijven: 140
Hoeveel varkenshouders er in Venray al voldoen aan de eisen is gezien de vele verschuivingen van termijnen niet tussentijds bijgehouden: ‘Een klein aantal is nog bezig zaken te regelen, betreffende vergunningverlening, financiering of realisatie van maatregelen.’ De gemeente gaat uit van een kleine 50 stoppers, direct of op den duur.
Struikelblok kan in een aantal gevallen de aanvraag voor een Natuurbeschermingswet-vergunning zijn. ‘In Venray is onlangs het Bestemmingsplan Buitengebied onherroepelijk geworden, waardoor de meeste bedrijven over een toereikend bouwvlak beschikken.’ Handhaving gaat in Venray per categorie vanaf de einddatum de betreffende bedrijven controleren.
Met name het uitstel van data waar rekening mee gehouden dient te worden, zorgt voor veel onduidelijkheid. Daarnaast zorgt de vertraging van het Besluit landbouwactiviteiten voor minder mogelijkheden om veranderingen te melden.
Jazeker, via diverse kanalen van (agrarische, voer- en financiële) adviseurs krijgen de ondernemers voldoende info over de op handen staande maatregelen. Als gemeente hebben wij als gemeente Venray in het verleden een infobijeenkomst samen met de LLTB georganiseerd.
 

Gemert Bakel
Aantal varkens: 371 493
Aantal varkensbedrijven: 124
De regels die gaan gelden in 2013 zijn zeker een onderwerp in de ‘varkensgemeente’ Gemert Bakel. Exacte aantallen over hoeveel varkenshouders er al voldoen aan de eisen zijn niet bekend: ‘Van veel zijn vergunningen al verleend, maar is niet bekend of alle aanpassingen al doorgevoerd zijn.’
Struikelblokken zijn: laat ingediende aanvragen, NB-wet, financiën, grootte bouwblok en daarbij is het lastig voor ondernemer om de keuze te maken hoe verder.
Naar verwachting stoppen, direct of op den duur rond de 50 varkenshouders in Gemert Bakel.

Deurne
Aantal varkens: 362 668
Aantal varkensbedrijven: 136
Exacte aantallen zijn nog niet bekend, maar de gemeente verwacht dat er enkele tientallen varkenshouders gaan stoppen: ‘Het ministerie van Infra en Milieu heeft de eis voor veehouderij bedrijven versoepeld, 1 juli 2012 is begin 2013 geworden. Mogelijk hebben ze in 2013 geen vergunning meer nodig maar is een melding voldoende (Besluit landbouwactiviteiten). Daarnaast komt het VROM ook nog met een stoppersregeling. Afhankelijk van hoe die wordt zullen veehouders definitieve beslissingen gaan nemen.’
Deurne zegt precies in beeld te hebben welke bedrijven voldoen aan het besluit huisvesting, welke bedrijven niet voldoen en welke gebruik gaan maken van het gedoogbeleid en binnen dat gedoogbeleid zit die stoppersregeling (VROM). ‘Uitgangspunt is dat we handhaven, doordat we alles in beeld hebben kunnen we heel direct per veehouder bepalen welke actie nodig is.’
Op dit moment geen zaken waar Deurne tegenaan loopt, geen specifieke problemen. ‘Er liggen uiteraard wel problemen bij de veehouders op het moment dat onder andere VROM niet op tijd met regelgeving komen. Die verantwoordelijkheid ligt niet bij de gemeente.’
Het onderwerp leeft zeker in Deurne: ‘Dat kan ook niet anders, Deurne is een gemeente met veel agrarisch gebied en dus veel veehouders. De nieuwe regels hebben grote gevolgen voor de veehouders en er is geen enkele veehouder die niet van de regels afweet.’
 

Barneveld
Aantal varkens: 189 623
Aantal varkensbedrijven: 170
De gemeente Barneveld wil niet reageren aangezien zij haar klanten nog niet per brief geïnformeerd hebben over de volgende stappen die de gemeente gaat zetten. Wel wil Barneveld kwijt dat zij de huidige situatie goed in beeld heeft en dat die: ‘zoals deze er nu uitziet redelijk tot goed op orde is.’

Haaksbergen
Aantal varkens: 85 795
Aantal varkensbedrijven: 140 **
In Haaksbergen voldoen 32 varkenshouders qua verleende vergunning aan de eisen van het Besluit huisvesting. In de gemeente zijn circa 140 varkenshouderijen. Er is nog geen volledig beeld van het aantal varkenshouders dat nog bezig is om aan de eisen van het Besluit huisvesting te gaan voldoen: ‘Bij ons lopen momenteel nog 7 aanvragen.’ Ook het aantal bedrijven dat wil gaan stoppen is nog niet duidelijk. ‘Maar 23 bedrijven hebben aangegeven in de nabije toekomst te gaan stoppen met het houden van varkens.’
Handhaving wordt in Haaksbergen uitgevoerd volgens de risicoanalyse die hoort bij het handhavingsprogramma 2013. Deze wordt eind 2012 vastgesteld.

Rijssen/Holten
Aantal varkens: 46 723
Aantal varkensbedrijven: 37
Er zijn vooral veel varkenshouders in het buitengebied van Holten. De gemeente heeft de indruk dat de bedrijven er serieus mee bezig zijn. Kleine bedrijven die willen stoppen zingen het uit tot 2016 of 2020. Vaak zijn de eigenaren al op leeftijd, tussen de 50 en 65 jaar. Dat gaat om minder dan de helft van de bedrijven en betreft dus een kleiner aantal dieren.
Grotere bedrijven gaan wel aanpassen. Intern salderen, dit is het opnieuw bouwen zodat het hele bedrijf voldoet aan de eisen. Betekent wel meer varkens. Dat wordt gedaan omdat alleen het bestaande bedrijf aanpassen niets oplevert.
Problemen met de vergunning is vaak de bottleneck. Omgevingsvergunningen leveren in Rijssen/Holten meestal geen probleem op. Natuurbeschermingsvergunningen wel, net als de reconstructiewet. Er is een aantal bedrijven dat binnen 250 meter van een kwetsbaar natuurgebied ligt. Intensieve veehouderij is dan niet mogelijk.
Er gaan nadrukkelijk controles plaatsvinden na 1 januari. Bij bedrijven die niet voldoen gaat het handhavingsstappenplan werken. Dit is regionaal, binnen Twente, geregeld en heeft twee sporen: stafrechtelijk en bestuursrechtelijk.
Zwalkende beleid van de overheid zorgt ervoor dat sommige ondernemers het er op aan laten komen. ‘Bedrijven willen niet iets aanpassen waarvan later blijkt dat het niet nodig was.’

‘s-Hertogenbosch
Aantal varkens: 25 099
Aantal varkensbedrijven: 14
De gemeente ’s-Hertogenbosch laat weten dat problemen waar zij vaak mee van doen heeft zijn dat er andere luchtwassers worden geplaatst dan vergund. ‘De luchtwassers functioneren niet zoals ze zouden moeten functioneren, doordat het onderhoud niet voldoende is, te weinig kennis over de luchtwassers bij de boer. Bij procedures kunnen zienswijzen worden ingediend. Luchtwassers zijn niet goedkoop.’

Nunspeet
Aantal varkens: 10 402
Aantal varkensbedrijven: 14
Er zijn 12 varkenshouders in Nunspeet die in het kader van het Actieplan ammoniak voor 1 april 2010 een BedrijfsOntwikkelPlan (BOP) hebben ingediend om onder de gedoogregeling te vallen. Van deze bedrijven hebben 4 aangegeven door te willen gaan en 8 bedrijven dat ze zullen stoppen.
Van de stoppers is op dit moment 1 bedrijf al helemaal gestopt. ‘Daarnaast zijn een aantal bezig om af te bouwen. Van de bedrijven die op middellange termijn, voor 2020, stoppen moeten de meesten nog aangeven of ze voor 1-1-2013 ofwel minder varkens gaan houden, ofwel andere maatregelen gaan treffen. Van de bedrijven die doorgaan is er een vergunning helemaal rond.’
Een aantal van de varkenshouders voldoet al wel doordat zij minder dieren zijn gaan houden, maar moet nog een melding indienen om het vergunningtechnisch ook geregeld te hebben. Een aantal moet een melding indienen zodra het besluit landbouw in het activiteitenbesluit wordt opgenomen (1-1-2013).
‘Het grootste struikelpunt is dat de ingangsdatum van wetgeving steeds werd uitgesteld. Hierdoor wordt niet gestimuleerd om proactief met de situatie om te gaan.’
Aangezien deze regels nogal ingrijpende gevolgen hebben voor de varkenshouders leeft het natuurlijk wel in Nunspeet. ‘Mensen hebben de keuze moeten maken om door te gaan met het bedrijf en dus flink te investeren of af te bouwen en te stoppen met het bedrijf.’

Geldermalsen
Aantal varkens: 8 283
Aantal varkensbedrijven: 14**
Bij de gemeente Geldermalsen is geen gedetailleerde informatie per varkenshouderij aanwezig over het al dan niet voldoen aan het varkensbesluit. Zij kunnen daardoor alleen inzicht geven over het Besluit huisvesting. Hieraan voldoen 9 van de 14 varkenshouders geheel. De overige 5 voldoen momenteel ook, aangezien ze onder het actieplan ammoniak vallen.
Van twee bedrijven weet Geldermalsen dat ze bezig zijn om aan de eisen te voldoen: ‘Drie andere zijn extra aangeschreven om aan te geven welke maatregelen zij voor 1 januari 2013 gaan treffen.’
Zes varkenshouders gaan op den duur stoppen, vier hebben al een streep gezet onder hun onderneming. Varkensbedrijven die mogelijk niet voldoen zullen in de loop van 2013 bezocht worden door de op te richten Omgevingsdienst Rivierenland (ODR). Als ze niet blijken te voldoen zullen ze hierop aangeschreven worden.

* Gegevens aantallen varkens en varkensbedrijven zijn afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek, 23 februari 2012.
** Cijfers gemeente