Landbouwcoalitie vraagt rigoureuze politieke koerswijziging

De organisaties achter het document zijn Agractie Nederland, Dutch Dairymen Board (DDB), Farmers Defence Force (FDF), Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV), Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV), Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP), Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV) en de Vereniging van Kalverhouders (VVK).

De organisaties eisen fundamentele beleidsveranderingen van zowel de Tweede Kamer als een volgend kabinet op thema's als voedselzekerheid, stikstofbeleid, rechtszekerheid en het ondernemersklimaat.

Volgens de landbouworganisaties ervaren zeven op de tien ondernemers in de agrarische sector het ondernemersklimaat in Nederland, en met name in de landbouw, als 'slecht of zeer slecht'. De politiek wordt opgeroepen om beknellende wet- en regelgeving te schrappen en ondernemers te faciliteren met passend beleid. Een veelgehoorde klacht is de toepassing van Nederlandse koppen op EU-beleid, wat resulteert in een ongelijk speelveld.

Focus op stikstof

De landbouwpartijen pleiten met name voor een fundamenteel andere benadering van de stikstofproblematiek. Zij willen dat Nederland de eenzijdige focus op stikstof en de theoretische modellen die het land op slot zetten, loslaat.

'Nederland moet aansluiten bij de Europese systematiek, waarbij sturing op de feitelijke staat van de natuur en instandhouding centraal staat', schrijven de partijen. Dit houdt concreet in dat de kritische depositiewaarde (KDW) uit de stikstofwet moet verdwijnen. In plaats daarvan stellen de organisaties voor dat er beheerplannen per Natura-2000 gebied moeten komen, gebaseerd op 'deugdelijke Natuur Doel Analyses'. Tevens wordt de invoering van een drempelwaarde voor stikstofemissies bepleit, wat het Aerius-model overbodig zou maken.

Nieuwe derogatie

Daarnaast eisen de acht organisaties dat het besluit van het demissionaire kabinet om de rekenkundige ondergrens voor stikstofdepositie te verhogen naar 1 mol met spoed wordt doorgevoerd. Ze pleiten voor een nieuwe derogatie en herziening van de kwetsbare gebieden met betrekking tot de waterkwaliteit. Ze verzetten zich tegen een wettelijke norm voor grondgebondenheid en stellen dat de lokale bodemvruchtbaarheid leidend moet zijn bij bemesting, passend bij bodem en gewas.

Op het gebied van rechtszekerheid eisen de organisaties betere bescherming voor boeren tegen activisme, bedreigingen, brandstichting en ongewenste erfbetredingen. Ook moet er beleid komen tegen het misbruik van gegevens verkregen via Wet open overheid (WOO)-verzoeken, zoals woonadressen en gps-informatie van boeren.

Voedselzekerheid

Voedselzekerheid neemt een centrale plaats in het visiestuk in, een thema dat door de toenemende wereldbevolking en geopolitieke spanningen steeds urgenter wordt. De organisaties wijzen erop dat Nederland niet zelfvoorzienend is als import en export stilvallen. Daarom eisen zij van de politiek een nationale voedselstrategie die aansluit bij de Europese markt.

Om de noodzakelijke ontwikkeling en toepassing van nieuwe kennis en technologie te stimuleren, wordt de oprichting van een Publiek-Privaat Innovatiefonds Voedselzekerheid van minimaal 2,5 miljard euro per jaar voorgesteld. Ook pleiten de organisaties voor een aparte Directie Voedselzekerheid binnen het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.

Tot slot stellen de landbouwpartijen voor om de inpoldering van de Markerwaard te voltooien, om deze grond beschikbaar te maken voor voedselproductie met het oog op de verwachte bevolkingsgroei naar 20 miljoen Nederlanders.