'Word jij eerst PRRS-vrij?'

Uit onderzoek van Royal GD (Eenink et al., 2024*) blijkt dat op een op de die onderzochte varkensbedrijven het veldvirus aanwezig is, vooral op bedrijven die varkens aankopen (63 procent positief). In zowel varkensdichte als varkensarme gebieden werd het virus aangetroffen. Bedrijven met externe aanvoer hadden een duidelijk hogere besmettingskans: van 38 reguliere bedrijven waren er 13 besmet met PRRS-veldvirus, 12 van deze 13 voerden dieren aan.

Het aanpakken van PRRS is geen individuele strijd. Het virus verspreidt zich via meerdere routes, waarbij directe contacten tussen bedrijven een belangrijke rol spelen. Daarom is het delen van kennis en informatie cruciaal. Samenwerking kan hier voordelen en vertrouwen geven.

Stel je een regionale studieclub voor waarin ook de PRRS-status wordt gedeeld. Door de PRRS-status in de regio transparant te maken, ontstaat een gezamenlijk inzicht. Dit maakt het mogelijk om een regionaal gerichte aanpak te kiezen die verder reikt dan het eigen erf. Zo wordt de aanpak van PRRS een echt gezamenlijk doel.

De start om PRRS-vrij te worden verloopt niet overal hetzelfde, zo'n verandering volgt vaak een 'adoption curve'. Aan het begin staan de pioniers (circa 16 procent), die nieuwe maatregelen als eerste omarmen en daarmee het voorbeeld geven. Daarna volgen de vroege meerderheid (circa 34 procent) en de late meerderheid (eveneens zo'n 34 procent), die overgaan tot actie wanneer de voordelen duidelijk zijn. Tot slot zijn er de achterblijvers (ongeveer 16 procent), die meer overtuiging en ondersteuning nodig hebben om mee te doen. Maar wat als jij pionier bent en je buurman een achterblijver?

PRRS-vrij worden in Nederland vraagt om een gezamenlijke inzet. Door data te delen, kennis uit te wisselen en samen te werken binnen regio's, kunnen we de verspreiding van het virus effectief tegengaan. Het Nationaal PRRS-Plan van CoViVa biedt hiervoor het kader, maar het succes ligt in de handen van alle betrokkenen: varkenshouders, dierenartsen en adviseurs.

Iedereen speelt een rol in dit proces, waarbij verschillende houdingen – van pioniers tot achterblijvers – bepalen hoe snel en op welke manier nieuwe maatregelen worden omarmd. Welke positie neem jij in binnen deze 'adoption curve'? Wat is er nodig om tot de pioniers of vroege meerderheid te gaan behoren?

Aart van Dam
Varkensdierenarts bij Zoetis

*Eenink, K., Kreutzmann, H., Vermeulen, C. J., Koenders, K., Manders, V., & Houben, M. A. M. (2024). Mapping the geographical spread of porcine reproductive and respiratory syndrome virus (PRRSv) in the Netherlands. Abstract gepresenteerd op het International Porcine Veterinary Society (IPVS) congres, Leipzig, Duitsland.