Kannibalisme, of toch wat anders?

Onlangs kreeg ik bezoek van een HAS-studente. Zij verdiept zich in staartbijten, of juist in het tegenovergestelde. Haar vraag is: “Hoe kun je het beschadigende gedrag door bijten voorkomen?” Samen hebben we een uurtje van gedachten gewisseld over wat bekend en ook nog onbekend is over dit onderwerp.

Als je onderzoeken leest over staartbijten wordt dit meestal kannibalisme genoemd. Oftewel: er wordt aangenomen dat het ene varken het andere varken actief beschadigd. Wat met betrekking tot bijterij apart is, is dat de leeftijd van de plegers een invloed heeft op de uitingsvorm van het beschadigende gedrag. Bij biggen in de kraamstal wordt vaak de zeug beschadigd. Bij gespeende biggen moeten meestal de oren van de hokgenoten het ontzien. Vleesvarkens kunnen aan de staarten, poten of flanken van de anderen beginnen te bijten. Bij zeugen in groepshuisvesting zien we eigenlijk nooit staartbijten en wordt klingbijten geassocieerd met agressie rondom voerstations of vreetruimte.

Nu ben ik laatst bij een bedrijf geroepen waar de zeugen elkaar op een hele andere manier beschadigden. Ze zogen aan elkaars spenen, wat tot huidbeschadiging en verlies van spenen leidde. En als je die zeugen bezig zag, dan was 100 procent duidelijk dat dit gedrag niet tot doel had om elkaar te beschadigen. Die zeugen leken wel in trance en schenen het gewoon heel lekker te vinden om aan elkaar te zuigen. Ik denk dat we misschien het beschadigend gedrag van biggen en vleesvarkens ook wat vaker op die manier zouden moeten bekijken.

Goed dat we jonge studenten hebben met interesse voor de varkenshouderij. Wij moeten van die jonge mensen leren. Zij kijken nog op een onbevangen en frisse manier naar onze varkens en varkenshouderij. De valkuil voor ons, iedereen die al jaren in de sector actief is, is dat we vastgeroest zijn. Van harte nodig ik iedere student uit om met mij over varkens te komen praten. Ik kan nog wat van jullie leren….

Manon Houben
Hoofd varkensdierenartsen bij GD