Straatarm zonder boeren

Zonder de agrarische sector was Nederland straatarm. Dat zei staatssecretaris Henk Bleker (EL&I) tijdens een bijeenkomst van Boerenbond Deurne op 3 februari. Bleker sprak zijn waardering uit voor het agrarisch ondernemerschap. Hij onderstreepte het economische belang van de agri-food-sector die bijna een kwart van de export voor haar rekening neemt en aan 400.000 fte werk biedt.

Tijdens de discussiebijeenkomst presenteerde Bleker een heldere visie op duurzaam agrarisch ondernemen. “Ongeveer 85 tot 90 procent van de Nederlandse bevolking is van mening dat er ruimte moet zijn voor moderne veehouderij in Nederland. De manier waarop wordt geproduceerd is cruciaal. Draagvlak is daardoor de bepalende factor, duurzaamheid is de sleutel.”

Geen goed woord had de staatssecretaris over voor de zogenoemde ‘free-riders’. “Knoeiers onder veehouders en dierenartsen moeten snoeihard worden aangepakt”. Opmerkingen vanuit de zaal dat duurzaamheid ‘slechts’ een hype is, wees Bleker direct van de hand. “Ga vooral niet in de verdediging om vervolgens te hopen dat deze vermeende hype overwaait. Want dat gebeurt niet. Speel juist in op de wensen van de samenleving en op wat de markt vraagt. De samenleving moet activiteiten accepteren, producten willen eten en bereid zijn ervoor te betalen. Het is tijd morele keuzes te maken om het bestaande draagvlak niet verder af te laten brokkelen.”

Om zijn betoog kracht bij te zetten haalde Bleker de bekende drie P’s aan: People, Planet en Profit. “Te lang – en nog steeds – zetten agrariërs de Profit vooraan. Ze beseffen onvoldoende dat deze benadering een doodlopende weg is.” Voor Bleker tegelijkertijd een signaal om paal en perk te stellen aan schaalvergroting. “Een familiebedrijf waar maximaal twee gezinsinkomens worden verdiend, is wat mij betreft het maximum. Dergelijke bedrijven behouden verbinding met de omgeving en dragen bij aan een vitaal platteland dat van generatie op generatie kan worden doorgegeven.” Bleker is van mening dat ondernemers zelf grenzen moeten stellen aan de bedrijfsomvang, maar ziet dit er nog niet van komen.

“Te grote bedrijven leggen de focus op efficiëntie (Profit) en gaan voorbij aan People en Planet. Dat biedt geen perspectief voor de toekomst en bovendien zijn dergelijke grote bedrijven vanwege het enorme kapitaal niet overneembaar.”