Annechien ten Have-Mellema en Wyno Zwanenburg over rapport Van Doorn

“Maar ja en wat nu?” Annechien ten Have-Mellema (LTO) en Wyno Zwanenburg (NVV) zijn niet diep ongelukkig met het rapport van de commissie Van Doorn en evenmin springen zij een gat in de lucht. Het is geen waardeloos rapport, maar het is ook niet briljant. Het is niet verrassend, maar er staan wel nieuwe dingen in. “Maar ja en wat nu?”

“Het meest belangrijke,” zegt Annechien, “is dat het rapport wordt onderschreven door de retail. En die handtekening doet natuurlijk ook wel wat. Dat geeft toch wel kracht. Het rapport zegt in feite dat we naar een goede en gezonde veehouderij moeten. Daarbij werd dan altijd naar de boer gewezen, maar in dit geval gaat de vinger ook naar de consument die moet gaan betalen voor wat hij wil.”

Wyno: “Nou ja, die Van Doorn heeft wel veel opgeschreven en het klopt wel wat je zegt, maar er loopt gewoon al heel veel. Het gaat om de combinatie tussen partijen, de burger, de politiek en de consument. En dat pint de retailer vast. In mijn optiek moet er nu een breed platform komen om het doel van 2020 te halen. Tot nu toe hebben de NGO’s steevast hun eigen agenda’s, maar als je wat wilt bereiken moet je ze deelgenoot maken. En de boer? Zijn prijs moet doorvertaald worden naar de consument zodat de varkenshouder meer lucht krijgt. Die man ademt nu door een rietje!”

Wie heeft de regie?
Annechien: “Het rapport past ons dus wel en zeer veel zaken die Van Doorn heeft opgeschreven zijn, zoals jij zegt, heel herkenbaar. Wij zijn toch niet gek? Natuurlijk hebben wij de goede richting al lang te pakken, maar niet alles wordt ons toegerekend. Wie hoorden wij daar over de derde en vierde generatie antibiotica? De varkenshouders, maar wie sloegen zich op het podium op de borst? Dat waren de kalverenhouders. Er is dus geen regie. Met dit rapport op tafel is de vraag: Wat nu? Ik denk dat wij met onze bestaande structuur de richting voor de komende jaren moeten bepalen, want één dirigent is een utopie! Je ziet dat zelfs de grotere spelers in de varkenshouderij niet in staat zijn om de markt te bepalen. Dat kan misschien in de VS, maar hier niet!”

“Klopt! De regie ontbreekt en dat mag niet. Maar je kunt zoiets niet afdwingen. Vion dan maar? Onmogelijk, is commercieel te gevoelig. Misschien is een platform inderdaad wel de oplossing. Zeker niet mijn ideaal maar wellicht onontkoombaar, gelet op de zich terugtrekkende overheid. Op een of andere manier moeten we naar een soort van leiderschap. Kijk naar de ongrijpbare prijsvorming of zie de lotgevallen van het mineralendossier. Maar er zijn wel degelijk voorbeelden dat je kunt sturen vanuit het primaire bedrijf. Zoals de NZO die daar uit voortkomt.”

Annechien: “Ik vind wat jij zegt niet wezenlijk anders dan wat ik zeg. Kijk naar de Innovatieagenda die ook het uitgangspunt is om met elkaar te gaan praten. Je moet dan toch vaststellen dat wij doelbewust een bepaalde richting kiezen en die zelf willen bepalen? Natuurlijk, iedereen weet heel goed dat regelgeving altijd pijn doet. Kijk maar naar het mestdossier.”

Wat er moet veranderen
“Dus we moeten in plaats van onze dagelijkse dingen, gaan managen om te regelen”, zegt Wyno. “Dat is ook een duidelijk standpunt van de politiek. Ik zeg daarom ‘het glas is half vol’. Er loopt al heel wat en ik zie dat rapport dan ook als een intentieverklaring. Ondanks de moeilijke tijden zijn er nog steeds bedrijven die zich dóór ontwikkelen, zonder dat dit veel extra kosten met zich meebrengt. Dat zijn bedrijven die alternatieven toepassen omdat zij daar al heel lang mee bezig zijn. Voor Van Doorn hoef je niet meteen het hele bedrijf op zijn kop te zetten.”

Annechien: “We moeten eerlijk zijn en splitsen. Er zijn straks na 2013 in de sector blijvers en wijkers. Van Doorn gaat over de blijvers en voor de wijkers moeten we flankerend beleid ontwikkelen. Die moeten er op een behoorlijke manier uit kunnen stappen, want zo’n afscheidsproces moet niet al te lang duren.” Wyno vult aan: “We moeten ook gewoon zeggen: die oude stallen moeten weg. Daar moeten we niet zielig over doen. De energie-neutrale stal is de toekomst ”

Laat het samen zien
Annechien: “Maar de opvatting ‘massa is kassa’ deugt ook niet! Het gaat echt om een Nederlandse invulling en ik denk dat het juist ons vakmanschap is dat ons gaat helpen. Daar ligt onze toekomst. De retail moet evenmin met allerlei extra eisen komen. Meer kan wel, maar meer is ook meer betalen. Het eisenpakket loopt via de kassa. Maar als er bovenwettelijke eisen worden gesteld, zie ik het heel somber in. Dan mag je aannemen dat de sector gehalveerd wordt. Dat heb ik in Engeland gezien, daar is de helft van alle varkenshouders weggevaagd.”
Wyno: “Samen staat we sterker dan apart, dat moeten we ons heel goed realiseren. Ik denk dat we als het om prijsvorming gaat, we vooral nationaal moeten denken, maar daarbij Europa niet uit het oog moeten verliezen. Ik trek een parallel met het castratiedossier. De retail wil heus wel de beer verkopen. Alleen: we moeten het verhaal veel beter communiceren.”

Annechien: “En in samenhang. Zoals Van Doorn dus eigenlijk zegt. We hebben tot nu toe steeds alles apart gedaan. Dat begon met ammoniak en het eindigde met castreren. Dat is niet handig. We moeten de zaken met elkaar in verband brengen en in samenhang presenteren. Dan kom je vanzelf bij die duurzame varkenshouderij. Gelijktijdig moeten de toegevoegde kosten tot een toegevoegde prijs leiden. Anders gaan we duurzaam naar de haaien!”