'Twee griepvaccins en frequent enten houden gezondheid varkens stabiel'

Voor een succesverhaal over griepbeheersing in een varkensdicht gebied moet je bij varkenshouder Jonas Vromman (41) zijn. In het West-Vlaamse Tielt in gemeente Meulebeke houdt hij met zijn vrouw Jolijn Deforche 720 zeugen, inclusief biggen en eigen aanfok, en 850 vleesvarkens. Ze hanteren een vierwekensysteem met vijf productiegroepen en maken in een eigen voerfabriekje meel voor de varkens, vleeskuikens en vleesrunderen.

Vijf jaar geleden is Vromman gestart met de pluimveetak. Zijn vader verzorgt de Belgisch witblauwen en hij verwerkt varkensmest op zijn erf. Kortom: een drukke ondernemer die efficiënt met zijn tijd omspringt en belang hecht aan gezonde dieren.

'Als de diergezondheid op orde is, kost de verzorging geen extra tijd en kun je werkzaamheden volgens een strakke planning uitvoeren', vertelt de varkenshouder. 'Dus er is mij veel aan gelegen om een stabiele en hoge gezondheid bij de varkens en andere dieren op ons bedrijf te houden. Daarom laat ik alleen mensen toe bij de varkens die er per se moeten zijn, zoals de dierenarts.'

De 76-jarige Marc Verduyn is al ruim een halve eeuw de vaste varkensdierenarts op Vrommans bedrijf. 'Ik ben gestart bij Jonas' grootouders en ken de bedrijfssituatie door en door', zegt Verduyn, terwijl hij met een uitslagenlijst van bloedonderzoek aan komt zetten. 'De antistoftiter tegen griep bij de varkens is hier altijd hoog, maar PCR's zijn vrijwel altijd negatief omdat we hier een gedegen vaccinatiestrategie hebben neergezet. In deze streek met veel varkensbedrijven circuleren jaarrond alle mogelijke varianten van het influenzavirus.'

Direct gaat Vromman verder met de ontwikkeling van de griepaanpak op zijn bedrijf. 'Mijn ouders kampten bij de zeugen met golven van koorts, lusteloosheid en meer verwerpers en terugkomers. Vrijwel telkens was het griep. Ze begonnen twee keer per jaar alle zeugen te enten tegen griep.'

Vromman merkte na verloop van tijd lichte griepverschijnselen op bij de zeugen en het influenzavirus dook weer wat vaker op in de biggenopfok. 'De periode van zes maanden tussen de griepvaccinaties was zeker een maand te lang', stelt hij. 'Daarom zijn we de zeugen standaard drie keer per jaar voor de voet weg gaan enten met een vaccin tegen klassieke griepvarianten.'

Vaccin tegen pandemische variant

Sindsdien heeft de ondernemer grip op griep. Maar stilzitten en afwachten wat er aan het griepfront gaat gebeuren, past niet bij iemand die vindt dat het altijd iets beter kan. Daarom is hij drie jaar geleden tegelijk met Respiporc FLU3 – het vaccin van Ceva Santé Animale tegen klassieke griepvarianten – ook het vaccin tegen een pandemische griepvariant gaan inzetten: Respiporc FLUpan H1N1.

'Deze strategie werkt, want mijn zeugen zijn al die jaren vrij van griepverschijnselen', verklaart Vromman. 'Maar om mijn biggen extra griepbescherming via de biest mee te geven, vaccineer ik toch nog alle zeugen drie weken voor het werpen met die griepvaccins. Het geeft extra zekerheid en stabiliteit voor een gezonde opfok van de biggen tot afleveren op 23 tot 25 kilo. Ze gaan hier trouwens ook vrij van PRRS van het bedrijf.'

Daarmee houdt het zoeken naar gezondheidsverbeteringen niet op. Zo merkt Vromman dat de instroom van gelten in de zeugenstal ook soepel verloopt sinds hij die dieren op 10, 13 en 32 weken leeftijd ent met de twee Ceva-griepvaccins. Dat maakte hem nieuwsgierig naar wat zoiets bij zijn 850 vleesvarkens zou opleveren. Sinds een halfjaar geeft hij ze een dubbele griepvaccinatie bij opleg en herhaalt dat drie weken later.

'De gezondheidsproblemen zijn duidelijk afgenomen', benadrukt Vromman. 'De restvarkens zijn efficiënter en de uitval is 1,5 procent lager. De gemiddelde groei van de nakomelingen van een Belgische Piétrain in het traject van 23 tot 115 kilo ligt tussen de 750 en 800 gram per dag en ze hebben 65 procent mager vlees. Wij leveren topkwaliteit voor de binnenlandse markt.'

De stabiele gezondheidssituatie geeft Vromman naar eigen zeggen ruimte om vooruit te kijken. 'Mijn wensen? Vleesvarkens en vleesvee inruilen voor driehonderd extra zeugen, volledig overschakelen op Danbred-genetica in een driewekensysteem en veertig biggen per zeug spenen.'