Het grote financieringsspel

Regelmatig denk ik aan mijn inmiddels overleden opa. Ik dronk graag een borrel met hem, als hij vertelde over zijn bestuursbaantjes die hij in de sector bekleedde. Trots was hij op zijn bestuursfunctie bij de bank en de KI-vereniging.

Ook toen golden er financieringsvoorwaarden, al waren die toen anders dan nu. De gunfactor en het vertrouwen in de ondernemer (uit welk ‘nest’ je kwam) stonden veel meer centraal. Tegenwoordig ligt die balans anders. Er is aandacht voor het vertrouwen, maar duidelijk meer aandacht voor financiële ratio’s.

In hoofdzaak geldt bij ratio’s eigenlijk niets anders dan dat de winstgevendheid op orde moet zijn en het eigen vermogen positief is. Op zich logische zaken, waar niks tegen in te brengen is en wat voor bank en ondernemer eenzelfde belang zal, doch zeker zou moeten, hebben.
Discussie kun je hebben over de hoogte van de eisen. Is een eigen vermogen van tien procent voldoende, of moet dat minimaal dertig procent zijn? Of zelfs, is een plan met een negatief eigen vermogen dan onmogelijk? Zolang je de hypotheekschuld over je woning kan betalen, al staat die onder water, waar zit dan het probleem?
Ook over de gewenste winstgevendheid valt te discussiëren. Is ruimte voor aflossen van 100 procent van de afschrijvingen voldoende, of wil je minimaal 130 procent hebben? Is een negatief jaar vóór een geplande stap een blokkade op financieren of is een goede uitleg daarvan acceptabel?

Ik denk dat in de sector jarenlang te weinig gekeken is naar beide zaken en dat er veel ontwikkelingen in gang gezet worden zonder zicht op ratio’s, dus op haalbaarheid van financiering. Je hoort snel een oordeel over het niet meer financieren en dus ligt de schuld buiten de ondernemer. Is dat wel terecht? Is bekend waarom er niet gefinancierd wordt en hebben we daar een gefundeerde discussie over?
Anderzijds is er momenteel erg weinig marktwerking in de financiering en dat leidt in ieder geval niet tot een scherpe onderhandelingspositie met partijen en dus tot een wellicht te starre uitleg van de eisen.

Wie een financiering zoekt, moet nadenken over de voorwaarden die de financierder stelt en daar naar handelen. Kredietverlening ligt bij alle banken aan een aantal factoren. Meer dan tweederde deel van de weging gaat over ratio’s zoals eigen vermogen, totaal vermogen, winst op vermogen, rentabiliteit van de onderneming etc.
Voor eenzesde deel gaat het over de resultaten in de sector en voor nog eens eenzesde deel gaat het over de ondernemer. Hier zitten ook hele simpele dingen tussen die meewegen, zoals is je laatste jaarrekening ouder dan één jaar of recenter. Door te weten hoe weging plaats vindt, kun je met de uitwerking en timing van je plannen hier veel invloed op uitoefenen.

Vanuit de sector wordt er zonder zicht op feiten te veel geroepen en gegeneraliseerd. Mee eens: er is weinig ruimte voor banken om te financieren. Dat ligt aan de nationale en internationale wetgeving die is opgelegd. Dat gegeven is niet te veranderen, realiseer je dat het zo is en pas je plan er op aan.
Emotie is een logische, maar evengoed slechte raadgever. We zouden terug verlangen naar het verleden, maar hebben te maken met de toekomstige realiteit.
Ik zou nog steeds graag een borrel drinken met mijn opa, maar ik realiseer me dat die tijd nooit meer terug komt. En wellicht denkt mijn kleinzoon dat ook wel weer...

Paul Bens
Directeur DLV Advies