Schaalvergroting onder de loep

Grotere bedrijven realiseren economisch betere resultaten, maar schaalvoordelen vlakken uiteindelijk af. Dat blijkt uit onderzoek van het LEI naar schaalvergroting in de land- en tuinbouw.

Meer of minder?
Op grotere bedrijven zijn gezondheid en welzijn gelijk of beter ten opzichte van kleinere bedrijven. Daarnaast wordt er een hogere arbeidsproductiviteit behaald, hebben ze vaker een opvolger in beeld en zijn ze moderner ingericht.

Wel lopen de grotere bedrijven meer financieel risico en zijn de ondernemingen intensiever, wat voor een grotere milieubelasting zorgt. Daartegenover staat dat er eerder geïnvesteerd wordt in milieumaatregelen, door strengere regelgeving bij grotere schaal.

Antibiotica
Naarmate een bedrijf groter wordt, stijgt volgens het onderzoek ook het antibioticagebruik. Wel is hier een grote spreiding te zien. Er zijn ook veel grote bedrijven die met het antibioticagebruik gelijk aan de kleine bedrijven eenzelfde diergezondheid bereiken. Volgens de onderzoekers zijn er nog veel mogelijkheden om antibioticagebruik te verminderen.

Landschapsinpassing
Schaalvergroting heeft enerzijds een voordelig effect op het landschap. Er zijn namelijk minder bedrijven actief. Anderzijds is wel belangrijk hoe de grotere bedrijven in het landschap worden ingepast. Regionaal en sectorbreed neemt de verkeersfrequentie niet toe, lokaal kan dit wel het geval zijn.

Afvlakking optimum
Uit het onderzoek blijkt verder dat in schaalvergroting een optimum zit. Aangenomen mag worden dat bedrijfsvergroting van locaties met >1.000 zeugen of >10.000 vleesvarkens economisch gezien geen voordeel biedt onder de huidige omstandigheden in Nederland.

Download het LEI-rapport >>>