Gekaapt door verstikkende wet- en regelgeving      

Laatst was ik bij een stakeholdersoverleg van het ministerie van LNV. Mensen met diverse achtergronden waren er. De bijeenkomst startte met de vraag: 'Wat gaat er goed in de samenwerking tussen LNV en haar stakeholders?'. De paar aanwezige varkenshouders keken elkaar vragend aan: 'Goed? Er gaat juist heel veel mis en niet zo’n beetje ook!'.
Desondanks werden er goede cases gevonden en verder uitgediept. De conclusie: maak van jouw probleem een gezamenlijk probleem en bespreek dit samen zonder juridisch getouwtrek. Dat biedt de oplossing. En juist hier wringt de schoen. Heel Nederland is lamgelegd door de ‘verjuridisering’ van ons systeem. Het voelt alsof we gekaapt zijn. Niet alleen de landbouw, maar ook de zorg, het onderwijs en noem maar op. Wat zou ik graag weer kleuter willen zijn en lekker buiten de lijntjes mogen kleuren. Op een blijde dag mag ik gerust een zon tekenen en als ik boos ben donkere wolken. Maar ik moet wel op mijn papier blijven, anders wordt mijn moeder boos…

Kunnen we in Nederland ook toe naar flexibelere kaders? Onze creativiteit gebruiken en kringlooplandbouw vorm gaan geven? Ieder op zijn of haar eigen wijze, maar wel allemaal daar naar toe. We laten ict'ers een regel extra toevoegen aan alle strakke richtlijnen en eisen: u heeft 7 van de 10 vinkjes, dus uw plan is goedgekeurd. En als het wordt afgekeurd, gaan we eerst kijken naar het waarom en hoe, in plaats van dreigbrieven met hoge boetes te versturen. Het huidige IKB-systeem werkt zo. Dan moet zoiets toch ook lukken bij wet- en regelgeving? Nu praten we elkaar angst aan en vindt er maar weinig vernieuwing plaats.
Eigenlijk gebeurt er niets. Nou ja, er wordt actie gevoerd door - zoals de media het omschrijft - ‘boze boeren’. Maar volgens mij heeft boosheid nog nooit tot oplossingen geleid. Die bereik je door te luisteren en elkaar vragen te stellen. Net zo lang totdat je elkaar begrijpt. Pas dan kun je een verandering accepteren. Maar dan moeten alle betrokkenen dat ook willen.

De tijd van gezellig samen zijn komt er aan. Even tijd om echt met elkaar te praten. Ik daag u uit om ook eens binnen uw familie te kijken met welke mensen u dat kunt doen. Met veel mensen die werken bij het ministerie van LNV is echt wel te praten. Ook zij zijn zoekende naar oplossingen. Maar wie kan het mogelijk maken om in ‘flexkaders’ te werken in plaats van alleen maar goed/fout-regeltjes? De wereld om ons heen is ook niet zwart-wit. Laten we er weer een kleurrijk geheel van maken.

Ruth van der Haar
Varkenshoudster