Nog geen perspectief onderafzuiging

Gericht lucht afzuigen onder de roosters is niet goed te combineren met grondkanaalventilatie. Dit ventilatiesysteem is daardoor geen alternatief systeem om de ammoniakuitstoot in de varkensstal te reduceren. In combinatie met plafondventilatie en een uitgekiend stalontwerp kan onderafzuiging wel het klimaat in de stal verbeteren.

Op VIC Sterksel is het systeem van onderafzuiging onderzocht, om te kijken of in Nederlandse omstandigheden dezelfde resultaten haalbaar zijn als in Denemarken. Dat wil zeggen veel ammoniak afvoeren in een klein deel van de lucht, zodat het alleen nodig is om dat kleine deel van de lucht te wassen. In Denemarken wordt zo’n systeem geregeld toegepast. Via onderafzuiging halen de Denen 10 tot maximaal 20 procent van de maximale ventilatiecapaciteit uit de stal en bereiken daarmee een reductie van 50 tot 70 procent ammoniak.

In Sterksel is onderafzuiging getest in een afdeling met vleesvarkens en in een afdeling met dragende zeugen. In beide afdelingen zijn buizen onder de roosters in het mestkanaal geplaatst. Daarbij werd de minimumventilatie via onderafzuiging uit de afdeling gehaald. Bij de vleesvarkens was dat 8 kuub/uur en daarnaast maximaal 52 kuub via het normale afzuigsysteem.

Uit de metingen blijkt dat er via onderafzuiging slechts een kleine hoeveelheid extra ammoniak is af te zuigen. Bij de vleesvarkens gaat in totaal op jaarbasis 40 procent van de lucht via onderafzuiging uit de stal. Daarin zit dan 42 procent van de ammoniakuitstoot. Bij zeugen was het verschil iets groter: 31 procent van de lucht en 44 procent van de ammoniak. De tegenvallende resultaten hebben volgens onderzoeker André Aarnink, onderzoeker klimaat bij de WUR vooral te maken met de combinatie met grondkanaalventilatie. Er ontstond ‘kortsluiting’ in het ventilatiesysteem. Dat wil zeggen dat een deel van de verse lucht die het hok binnenkomt direct over de dichte vloer heen weer naar de put stroomde en werd afgezogen. Een ander nadeel was dat de vleesvarkens veel meer op de roosters lagen. Waarschijnlijk ook doordat de koude lucht over de dichte vloer stroomt. Dat kan ook komen omdat de varkens bij onderafzuiging minder last hebben van ammoniak boven de roosters.

Ondanks de tegenvallende resultaten ziet Aarnink wel perspectief in onderafzuiging. “Je moet het dan combineren met een ander ventilatiesysteem, zoals plafondventilatie en zorgen voor een goed stalontwerp. Voordeel van de gedeeltelijke onderafzuiging is dat je dan schonere lucht krijgt in de stal, wat beter is voor de dieren en de mensen die daar werken. In Nederland zul je dan, afhankelijk van de situatie, wel een groot deel van de lucht door de luchtwasser moeten laten gaan om aan de emissie-eisen te voldoen.”