'Zonder koers geen toekomst: pleidooi voor samenwerking'

We leven in een tijd waarin individualisme hoogtij viert. Persoonlijke belangen wegen vaak zwaarder dan het collectieve belang. De politiek – zowel in Nederland als in andere westerse landen – faciliteert dit eerder dan dat ze het tegengaat. Verbinding, gemeenschapszin, visie op de lange termijn, het raakt steeds verder uit beeld. Daarvoor in de plaats komen macht en geld. Wie zich het luidst laat horen, krijgt de meeste aandacht. Ondertussen drijven we langzaam maar zeker af op polariserende wijze, zonder duidelijke koers.

Maar wat gaat dit betekenen voor de toekomst van onze voedselvoorziening en -zekerheid? Zonder richting of gezamenlijke visie missen we de boot. Welke producten willen we bijvoorbeeld in Nederland blijven produceren? Welke systemen willen we versterken of juist afstoten? En wat vraagt dat van de landbouw en de rest van de keten?

Neem de biologische sector als voorbeeld. Daar is samenwerking een noodzakelijke voorwaarde. Wil je het areaal biologisch laten groeien, dan moet de hele keten meebewegen. Meer biologische producten betekent ook meer vraag naar biologische mest. En op dit moment is die balans er nog niet. Wat als we diezelfde spanningen straks op grotere schaal tegenkomen? In de hele voedselketen? Dan is de vraag wat mij betreft simpel: trekken we vanaf nu samen op of blijft het ieder voor zich, tot het te laat is?

Ik geloof dat de sleutel ligt in verbinding. Niet alleen tussen boeren, toeleveranciers, afnemers en consumenten. Maar ook tussen mensen, ideeën en oplossingen. Dáár zit de energie. Dáár zit de toekomst. En misschien, heel misschien, zouden onze volksvertegenwoordigers daar ook iets meer van mogen oppikken – zowel lokaal als in het torentje van Den Haag.

Mark Vossen
Innovatieaanjager stichting Innovatieplatform Varkenshouderij