Top 3 van water-missers

2014 loopt al weer richting het einde. Binnenkort zullen we weer vele overzichtslijstjes voorbij zien komen. Ook ik heb mijn bevindingen van het afgelopen jaar eens op een rij gezet. Het resultaat: een Top 3 van water-missers in de varkenshouderij. Dit is niet alleen bedoeld als “leesvoer”, maar ook als hulpmiddel om nog eens kritisch te kijken naar de eigen watervoorziening.

1. Maar vertel eens…. hoeveel drinken de varkens dan?
Een onvoldoende geboortegewicht, een te lage melkproductie of een tegenvallende groei zijn vaak de aanleiding om aandacht te besteden aan de watervoorziening. Bij de vraag ‘hoeveel drinken ze dan?’, blijft het dan vaak stil. Op negen van de tien bedrijven wordt nauwelijks iets gedaan met waterregistratie, terwijl water toch echt tot de eerste levensbehoeften behoort. Ik begrijp dat het een drempel kan zijn om in alle afdelingen een watermeter te monteren en het verloop van de wateropname steeds bij te houden. Maar de investering in een aantal (verplaatsbare) watermeters per bedrijf loont. Zo verkrijg je het inzicht hoe de wateropname van een specifieke diergroep zich verhoudt tot de normen. En zo maak je meetbaar wat het effect is van een aanpassing, zoals het bijregelen van nippelopbrengsten, plaatsing van extra drinkpunten of de dosering van zuren.

2. Drinknippel of douchenippel?
Een goede beschikbaarheid van water voor zeug en big in het kraamhok is nog een hele uitdaging. We willen dat de zeug makkelijk voldoende water kan drinken voor een goede melkproductie. Een nippelopbrengst van ca. 2,5 liter per minuut is gewenst. Dit bereik je met de combinatie van het juiste type nippel en een correcte druk. De bediening van de nippel moet makkelijk zijn. Is de druk te hoog, dan veroorzaakt dat lawaai, onrustig drinken en onnodige vermorsing.
Bij nippelopbrengst voor biggen willen we niet dat hun eerste drinkervaring uitmondt in een “douche-ervaring”. Jonge biggen kunnen ca. 300 milliliter per minuut drinken. Deze opbrengst verkrijg je door de stand van het nippelplaatje te verstellen of door het nippelplaatje te vervangen door een automatische doorlaat.

3. Zuren verkeerd ingezet: averechts effect.
Regelmatig zie ik dat de dosering van zuren positieve effecten heeft op onder anderen de darmgezondheid, wateropname en verbetering van de Salmonellastatus.
Toch gaan er ook dingen mis. Een onvoldoende dosering uit kostenoverwegingen, afwijking van de doseerpomp of gebruik van een verkeerd type zuur leidt dan tot een extreme vorming van slijm en gisten in het drinksysteem. Het gevolg: verstopte nippels, smaakafwijkingen en een tegenvallende werking van drinkwatertoevoegingen, die later gedoseerd worden.
Zet zuren dus niet klakkeloos in. Selecteer een product met weinig vervuilende eigenschappen en zorg voor een schoon systeem voordat het zuur wordt ingezet. Controleer ook regelmatig de dosering van de doseerpomp en de pH aan de nippel.
Daarnaast helpt het enorm om het drinksysteem maandelijks stootsgewijs onder hoge druk te spoelen. Opvangen van dit spoelwater in een witte emmer geeft je een perfecte visuele controle van het water en houd je alert op afwijkingen. Zo kan je tijdig ingrijpen bij een probleem dat anders pas veel later zichtbaar zal worden.
 

Joost Straathof
Eigenaar JSWater