Wondermiddel botaandoening is voorzichtigheid

Het enige ‘wondermiddel’ dat de gevolgen van osteochondrose kan voorkomen is voorzichtigheid. Alle varkens hebben de eerste zes maanden van hun leven ermee te maken. Bij een groot deel van de varkens verdwijnen de botdefecten weer en is er vanaf een maand of zes niets meer van terug te vinden.

Bij osteochondrose gaat er wat mis in de doorbloeding van het groeikraakbeen in de botten. Zodra er zo’n probleem met de doorbloeding ontstaat, sterft een stukje van het groeikraakbeen af. Daardoor ontstaan er op de grens tussen bot en kraakbeen holtes. Onder plotse overbelasting, doordat een varken valt of uitglijdt, kunnen er scheuren in het kraakbeen in gewrichten ontstaan. Zo’n scheur geneest nooit meer en het varken is hierdoor in meer of mindere mate kreupel.

Omdat alle varkens osteochondrose hebben, is het van belang om te zorgen dat ze daar geen nadelige gevolgen van overhouden. Dat is niet gemakkelijk, vertelde Cathy Carlson. De patholoog en onderzoeker aan de universiteit van Minnesota was present op het vierde Feet First congres van Zinpro en is osteochondrose-expert. Wondermiddelen die de aandoening kunnen voorkomen zijn er niet volgens haar niet.

Wel zijn er duidelijke verschillen gevonden in erfelijke aanleg. Fokkerij-organisaties kunnen daar bij de selectie rekening mee houden.
Voeding heeft ook effect op de effecten van de botaandoening. Een varken moet voortdurend de optimale voedingsstoffen binnenkrijgen. Een tekort aan spoorelementen, zoals zink en koper heeft een negatief effect. Of het temperen van de groei effect heeft, is niet duidelijk. Het meest recente onderzoek in Nederland lijkt aan te geven dat beperkt voeren wel een positieve bijdrage levert.

Vanaf dag 1
Carlson raadt varkenshouders daarom aan om tot een leeftijd van zes maanden voorzichtig met de dieren om te gaan. Dat begint volgens haar al bij de behandeling van de biggen in het kraamhok. “Je moet ze dan rustig weer neerzetten. Vallen ze per ongeluk dan kan dit al aanleiding geven tot problemen.”
Verder moet een varkenshouder er bijvoorbeeld voor zorgen dat de varkens zo min mogelijk vechten. Theoretisch zou individuele huisvesting ideaal zijn. Omdat de varkens nu eenmaal in groepen leven, is het van belang om vechten te voorkomen. Bijvoorbeeld door geen of zo min mogelijk tomen te mengen.
Transport levert ook een risico op door het gehobbel in de vrachtwagen en omdat de varkens dan vaak ergens op en af moeten stappen. Tenslotte is een zachte ondergrond beter dan een harde ondergrond. Voor vleesvarkens zal het lastig zijn om al die zaken te voorkomen.

Gelten
Voor fokgelten raadt Carlson wel aan om zoveel mogelijk zaken aan te pakken. De gelten zouden dus pas op een leeftijd van zes maanden op transport moeten. Een zachte vloer is voor fokdieren zeker aan te raden. Daarbij moeten de dieren dan ook weer niet te veel ruimte krijgen, anders bewegen ze te veel en is er weer meer risico op osteochondrose.
 

Lees ook: GD focust op kreupelheid vleesvarkens.