Overtrokken of onderbelicht

Het onderwerp ‘brand in veestallen’ is met regelmaat onderwerp van gesprek. Vanwege het dierenleed dat een brand met zich meebrengt staat het onderwerp hoog op de agenda van dierbeschermende instanties als Wakker Dier en de Dierenbescherming. Geen kans wordt onbenut gelaten om dit onderwerp voor het voetlicht te brengen.

Doordat ik naast redacteur ook vrijwillig brandweerman ben trekt het uiteraard ook mijn aandacht. Daarbij valt het mij op dat er vooral over de sector wordt gepraat, in plaats van door de sector. Varkenshouders zouden niet willen investeren in brandveiligheid en de vooral schaalvergroting wordt genoemd als belangrijkste oorzaak van het toenemend aantal dierslachtoffers, waarbij graag wordt verwezen naar het inmiddels bekende Van Hall-Larenstein-rapport.

Maar is dit ook daadwerkelijk zo? Ik zie wel degelijk bereidheid bij varkenshouders om na te denken én te investeren in brandveiligheid. En biedt schaalvergroting niet ook kansen? En toch laten we de maatschappij het beeld creëren dat varkenshouders alleen aan rendement denken en niets om de dieren geven. Zonder enig weerwoord van betekenis legt de sector zich neer bij emotionele en misschien zelfs overtrokken reacties vanuit de maatschappij.

Vanzelfsprekend verdient het onderwerp alle aandacht, immers elk omgekomen varken is er één te veel. Maar moeten we niet ook kritisch blijven kijken naar de omvang van het probleem, zonder ons te laten leiden door emoties? Is het werkelijk een groot probleem of beleeft vooral de maatschappij het als een groot probleem.

De vermeende samenhang met schaalvergroting is daarbij slechts een verwachting. In het eerdergenoemde rapport worden immers alleen termen als vermoedelijk en mogelijk gebruikt. De publieke opinie buigt dit echter naar waarheid om en stelt gelijk de groei van intensieve veehouderijen ter discussie. Een mogelijke reductie van het aantal stalbranden door schaalvergroting is blijkbaar niet aan de orde. En dat behoort volgens mij wel tot de mogelijkheden.

Nieuwe bedrijven kunnen immers veel brandveiliger worden ingericht: beton in plaats van hout, brandvertragende isolatiematerialen, brandwerende deuren en wanden en een onderverdeling in compartimenten. In combinatie met goede voorlichting en uitvoerbare wetgeving biedt schaalvergroting dan juist kansen.

Maar dan moet de sector wel van zich laten horen. De discussie dient daarbij vooral te gaan over het aanpakken van brandoorzaken in plaats van het bestrijden van gevolgen. Want ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen!

Werner van Sambeek
Redacteur Varkens