Boerenorganisaties eindelijk wakker?

Bijna een jaar ben ik intensief bezig met het thema prijsvorming. Nu (een jaar, vele besprekingen en vergaderingen later) begint het blijkbaar bij meer mensen in en rond de varkenssector te dagen.

Want we ervaren steeds duidelijker dat de normale relatie tussen vraag en aanbod bij onze varkensprijs ver te zoeken is. Waar voorheen een overschot voor slechte prijzen en een tekort voor goede opbrengstprijzen zorgde, is dat nu niet meer het geval.

De laatste weken zien we dat internationaal ingenomen posities van vleesverwerkende bedrijven veel meer bepalend zijn geweest voor onze (veel te lage) varkensprijs. Uiteraard ook in combinatie met voldoende aanbod, maar zeker geen overschot. Waar we eerst dachten dat de Europese supermarkten bewust goedkoop aan het inkopen waren en hier ook op stuurden, zien we nu dat de Europese consument door een ander effect meeprofiteert van goedkoop varkensvlees. Want als de handel op landen buiten de EU de prijszetter is, dan zal de binnenlandse Europese vleesinkoopmarkt zeker niet meer gaan betalen.

En zie hier ons probleem: door ketenpartijen met een volstrekt ander belang zullen we in de toekomst nauwelijks nog vette jaren krijgen. Want als producenten worden we de ene keer Europees en dan weer mondiaal uitgespeeld.

Daarom moeten we inzetten op het creëren van een mechanisme waarmee we, net als elke andere bedrijfstak, onze kosten kunnen dóórberekenen. Een transporteur stuurt ook gewoon een briefje met zijn prijsverhoging als de diesel duurder wordt. En dit vindt iedereen volstrekt normaal.

In de wetenschap dat er steeds iets nieuws verzonnen wordt als het om extra maatschappelijke (milieu,welzijn, etc.) eisen gaat, is het een must een dergelijke doorberekening mogelijk te maken. Daarmee snijdt het mes aan twee kanten.

Ten eerste ontvangen we een prijs waarmee we onze extra kosten kunnen betalen en ten tweede zal de consument worden geconfronteerd met deze kostenverhoging. Immers, het prijsvormend systeem zal in de producten in het schap door werken.

Ik weet ook wel dat we nog een hele weg te gaan hebben om dit idee te realiseren, maar ik zie momenteel dat er ook in andere Europese landen vanuit boerenorganisaties wat beweging begint te komen. Beter laat dan nooit, maar het is wel triest te constateren dat we eerst door een diep financieel dal moeten voordat men wakker wordt. Een dal nota bene met veel slachtoffers (koude sanering).

Wyno Zwanenburg
NVV voorzitter