Spreiding objectief vaststellen!

In de varkenshouderij streven we naar uniformiteit. Dat geldt voor een groot aantal kenmerken die we in een bedrijf waarnemen zoals geboortegewichten, toomgrootte, groei, aflevergewichten en ook spek- en spierdiktes. De praktijk laat zien dat we op de genoemde kenmerken ook best variatie waarnemen. In de statistiek spreken we van een gemiddelde met een bijbehorende standaarddeviatie, ook wel spreiding genaamd. Iedereen heeft wel eens zo’n grafiek gezien die bekend staat als de Gauss kromme.

Het gekke is dat het begrip spreiding een keihard wiskundig getal is, terwijl het in de praktijk zeer subjectief wordt gehanteerd.

Om de spreiding van een kenmerk juist te kunnen berekenen is het nodig om data van individuele dieren te verzamelen. Dat is best arbeidsintensief. Toch denk ik dat in de toekomst het onontbeerlijk is om dit soort informatie te verzamelen teneinde het bedrijf goed te kunnen managen.

Overigens is het voor een groot aantal kenmerken in de vleesvarkenshouderij nu al mogelijk om de spreiding van een aantal kenmerken te berekenen. Individuele gegevens van aflevergewichten, spek- en spierdikte zijn via de slachtbon al voorhanden. Wellicht ontbreekt het nog aan objectieve streefwaarden of vergelijkingscijfers. Ik zie het als uitdaging voor de sector hier iets mee te gaan doen.

Voorbeeld overzicht:

In een oogopslag zie je met deze tabel precies waar het bedrijf staat. Dat maakt een groot aantal andere overzichten overbodig. Het bespaart een aantal tijdrovende analyses.

Het objectief vaststellen van afwijkende waarden bij het getal spreiding geeft de adviseurs meer houvast bij het zoeken naar de oorzaak en daarmee de oplossing. Vertaalt naar economie zou het maar zo kunnen zijn, dat op termijn de spreiding van een kenmerk belangrijker wordt dan de absolute hoogte van het kenmerk. Spreiding in de varkenshouderij is het gevolg van veel factoren. Centraal komt op termijn de vraag te staan hoe we de spreiding door de bedrijfsvoering kunnen beïnvloeden.

Kasper Bekker
Adviseur keten vleesvarken-slacht Topigs Norsvin