Daling varkensbedrijven zet door

Het totaal aantal bedrijven met varkens is verder gedaald naar 5.500. Dat is een daling van bijna zeven procent ten opzicht van 2012. Dat meldt het LEI in het overzicht van de land- en tuinbouw in 2013.
In 2000 waren er nog bijna 15.000 bedrijven met varkens. Daarvan is nu slechts een derde deel over. Het totaal aantal varkens is in 2013 is stabiel gebleven op 12,2 miljoen stuks. Vergeleken met 2000 is de gemiddelde bedrijfsomvang meer dan verdubbeld.

Vleesvarkens
Het aantal bedrijven met vleesvarkens is in de afgelopen jaren fors gedaald. Vergeleken met 2005 is de gemiddelde bedrijfsomvang verdubbeld tot bijna 1.300 vleesvarkens. Twee derde van het aantal bedrijven met vleesvarkens is sinds 2000 gestopt met de productie van vleesvarkens.

Hogere kosten door welzijns- en milieuwetgeving
De daling van het aantal vleesvarkens bedrijven is volgens het LEI te wijten aan een combinatie van factoren. Veel bedrijven met vleesvarkens zijn niet gespecialiseerd in vleesvarkens en de gemiddelde productieresultaten zijn niet bijzonder sterk in vergelijking met andere landen.
Verder hebben de bedrijven te maken met hogere kosten door dierenwelzijns- en milieuwetgeving. De Nederlandse varkenssector heeft te maken met 19 cent meerkosten per kg slachtgewicht als gevolg van maatschappelijke eisen, tegen slechts 7 à 8 cent in concurrerende landen. Deze kosten komen voor een belangrijk deel voor rekening van de vleesvarkenshouderij.

Zeugen
Bijna twee derde van het aantal bedrijven met zeugen is sinds 2000 gestopt met de productie van biggen. In 2013 is het aantal zeugen en biggen iets gestegen, na de lichte daling in voorgaand jaar. Vergeleken met 2000 is de gemiddelde bedrijfsomvang meer dan verdubbeld.

Prijsverschil versterkt schaalvergroting
Milieueisen kunnen eenvoudiger worden ingevuld bij uitbreiding dan binnen een bestaande stal. Grotere bedrijven leveren grotere koppels biggen, waarvoor hogere toeslagen gelden op de marktprijs dan bij kleine koppels biggen. Het prijsverschil tussen grote en kleine koppels is van substantiële invloed op het bedrijfsresultaat en heeft de schaalvergroting versterkt. Middelgrote bedrijven hebben hierop ingespeeld door gebruik te maken van een meerwekensysteem met grotere koppels biggen per levering, maar dat systeem lijkt geen grote vlucht te nemen.