CBS-cijfers over stikstof en fosfaat geven vertekend beeld

Volgens de prognose van het CBS, gebaseerd op deze twee verschillende peildata, bedraagt de totale fosfaatproductie 142,7 miljoen kilo en de stikstofproductie 433,7 miljoen kilo. Hoewel de totale stikstofuitstoot hiermee onder het nieuwe plafond van 440 miljoen kilo blijft, overschrijdt de fosfaatuitstoot met 142,7 miljoen kilo nog wel het plafond van 135 miljoen kilo voor alle veehouderijsectoren.

De gepresenteerde cijfers suggereren ten onrechte dat de varkenshouderij in het eerste kwartaal van 2025 een hogere excretie kent dan in het laatste kwartaal van 2024. Ook lijkt het alsof de fosfaat- en stikstofuitscheiding nauwelijks afwijkt van het jaargemiddelde van 2024. Zo zou de stikstofuitscheiding in het eerste kwartaal van dit jaar 80,1 miljoen kilo bedragen, vergelijkbaar met de uitscheiding van heel 2024, en hoger dan de 79,1 miljoen kilo in het laatste kwartaal van 2024. De fosfaatuitscheiding zou in het eerste kwartaal op 32,3 miljoen kilo liggen, tegenover 31,7 miljoen kilo in het laatste kwartaal. Beide waarden liggen daarmee ruim boven de per 2025 sterk verlaagde plafonds van 70,3 miljoen kilo stikstof en 27,8 miljoen kilo fosfaat.

De hoge prognose voor het eerste kwartaal is te wijten aan het gebruik van de dieraantallen van 1 april 2024. Volgens een woordvoerder van het CBS waren de cijfers over de voorlopige dieraantallen van 1 april 2025 pas twee weken na het maken van de prognose van de fosfaat- en stikstofuitscheiding bekend. Bij de volgende kwartaalberekening zal rekening worden gehouden met de gedaalde dieraantallen, wat een realistischer beeld zal geven.

Beëindigingsregelingen

Deze prognose houdt geen rekening met het effect van varkenshouders die deelnemen aan de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv) of Lbv-plus. 'We betreuren deze berichtgeving. Het geeft een sterk vertekend beeld waardoor het lijkt alsof we de doelstellingen voor 2025 niet gaan halen', zegt voorzitter Linda Verriet van de Producentenorganisatie Varkenshouderij (POV).

Verriet benadrukt dat de verlaging van de sectorplafonds voor fosfaat en stikstof in 2025 buitenproportioneel is, maar de sector neemt zijn verantwoordelijkheid. 'We gaan ervan uit dat we onze plafonds dit jaar behalen door de verwachte reductie met bedrijfsbeëindiging in de varkenshouderij, autonome ontwikkelingen, vakmanschap en voerefficiëntie. We vinden daarom ook dat de afroming van rechten moet stoppen.'

Hetzelfde geldt voor de pluimveesector. De prognose voor het eerste kwartaal van 2025 staat op 20,8 miljoen kilo fosfaat en 47,8 miljoen kilo stikstof, gelijk aan de cijfers van 2024. Maar door de bedrijfsbeëindigingen via de Lbv-regelingen zal de werkelijke productie lager uitvallen. De pluimveesector zal met zekerheid onder de nieuwe plafonds van 20,3 miljoen kilo fosfaat en 48,4 miljoen kilo stikstof uitkomen. Voorzitter Kees de Jong van de vakgroep Pluimveehouderij LTO/NOP pleit dan ook voor het per direct stopzetten van de afroming van pluimveerechten.