Brokken

Bij het woord brokken is onze eerste gedachte vaak “pech” of “stukken”. Maar bij brokken kunnen wij inmiddels ook een link maken naar een sponsor van de Zwarte Cross! Het gaat hier om brokken die dus gemaakt worden ten behoeve van onze landbouwhuisdieren.

Voor elke categorie is wel een soort brok te krijgen. Of het nu geiten, schapen, koeien, kalveren, kippen, kalkoenen of varkens zijn. Brokken maken in de zin van “stukken” of “pech” is geen kunst. Ze te voorkomen is juist een kunst. Brokken maken voor onze landbouwdieren is wel een kunst, want de eisen zijn hoog. En brokken maken in negatieve zin ligt daarbij altijd op de loer.

De laatste tijd heb ik wat dat betreft weer veel meegemaakt onderweg. Zo bracht ik een bezoek aan een ondernemer die fors wilde uitbreiden. Zijn vraag aan mij was welk voersysteem het beste was. In dit geval: brokken voeren of brij, computer gestuurd of bakken vol kieperen. Scheelt toch ook weer snel een ton in euro’s. Dat is niet niks.

De motivatie van de ondernemer was dat hij met goedkopere grondstoffen voldoende kon terug verdienen. Deze motivatie is ook goed en terecht, gezien het feit dat voer en voergerelateerde zaken nu eenmaal de grootste kostenpost zijn op een vleesvarkensbedrijf. Maar ik had één belangrijke vraag aan deze ondernemer: ‘Kunt u omgaan met een eigen voerkeuken?’ Eerst gaf hij mij een minder aardige reactie, maar al snel draaide hij bij. Hij meende dat het personeel dit wel kon managen. Ik heb deze ondernemer gewaarschuwd zo’n stap in het onbekende en onzekere te maken en het dan te laten afhangen van je personeel. Liever een goede brok, dan een onzeker mengsel met schijnvoordeel geeft. Brokken zijn dan snel gemaakt.

Een ander bezoek stond in teken van het heden en de toekomst. Het bedrijf kon op de huidige manier niet verder. Een roemrijk verleden passeerde de revue. Maar in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. De grootste brok schoot in mijn keel, toen bleek dat het management van deze onderneming evenveel discussie met elkaar had als met mij. Met name als het ging over kwaliteit van voeding en de manier van voeren. Korte termijnhandel voerde hier de boventoon in aankoop van nutriënten. In dit soort gesprekken is het dan niet meer zo spannend of het brokken of brij is, meel of kruimel, driefasen of tweefasen, met of zonder bijproducten. Gebrek aan orde in aansturen en uitvoeren leidde hier tot een brok ellende.

Brokken maken is niet erg, want al doende leert men. Maar zorg er wel voor dat u weet wat u doet. Shop geen brokken advies, maar ga voor het totale verhaal. Voorkom dat u achteraf met een brok in de keel zit en denkt: had ik het brokken maken maar overgelaten aan een expert.

Chris Opschoor