BBA moet om!

Afgelopen jaar ben ik op bijzonder veel bijeenkomsten geweest waar het thema duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) hoog op de agenda prijkte. Allerlei ketenpartners, overheden en organisaties hebben dan vaak een heel lijstje met zaken die beter moeten of dienen te veranderen. Opvallend daarbij is dat men dan vaak vindt dat juist anderen ergens iets zouden moeten doen of laten. De onderwerpen kan iedereen wel bedenken.

Het meest recente voorbeeld hiervan is de discussie rondom duurzame soja. De voerindustrie heeft een convenant of ketenakkoord gesloten waarbij men toe wil naar het uitsluitend gebruiken van duurzame soja. Duurzame soja komt er in het kort op neer dat het voldoet aan de criteria van eerlijke beloning voor de arbeid, verantwoorde sociale betrokkenheid, geen ontbossing, goede agrarische praktijk etc. Een loffelijk streven, waar ik voorstander van ben en waar eigenlijk niemand tegen kan zijn. Ik vind inderdaad ook dat we zorgvuldig om moeten gaan met onze planeet en dat mijn collega-boeren een eerlijke beloning moeten krijgen.

Waar ik dan wel moeite mee heb, is dat een dergelijk initiatief door diverse belangenclubs (van retail tot voerindustrie) heel breed en nationaal gepresenteerd wordt, waarbij de eindgebruiker (lees: de boer) gedwongen wordt om hieraan mee te doen. Nogmaals, met het doel op zich is niks mis, maar met het proces des te meer! Want als ik dan vraag wie de meerprijs van dergelijke soja gaat betalen, omdat deze natuurlijk anders ingekocht gaat worden en misschien wel minder beschikbaar is, blijft het lang stil… Tja, dat wordt de boer.

Oh ja? En ontvang ik daarom dan ook meer voor mijn product? Na opnieuw een lange stilte is het antwoord dan: Dat weten we niet en kunnen we al helemaal niet garanderen. Dus het wordt weer Boer Betaalt Alles (BBA)? En wie maakt er dan goede sier over de rug van een ander?

Nu is dit een recent voorbeeld maar zo gaat het maar al te vaak. Ketenpartijen maken mooie sier, maar schuiven de rekening uiteindelijk gewoon door. Daarom vind ik dat men al die duurzaamheidsthema’s via de markt moet laten lopen en niet generiek en/of nationaal.

Eenvoudigweg omdat je dan de extra kosten nooit kunt doorbelasten aan de eindgebruiker. Deze gaat vervolgens achterover leunen en krijgt de aanvullende eisen er voor niks bij ingevuld. Lekker makkelijk, de eindgebruiker wordt niet geconfronteerd met zijn eigen keuzes en we hollen intussen de Nederlandse concurrentiepositie volledig uit.

Dat is alles behalve duurzaam en MVO.

Wyno Zwanenburg
Voorzitter NVV