Hoe controleer je het effect van de ijzerinjectie bij biggen?

Waarom een ijzerinjectie?

Biggen worden geboren met zeer beperkte ijzerreserve in de lever van ongeveer 50 milligram. Bovendien zijn biest en zeugenmelk ijzerarm, waardoor biggen slechts ongeveer 1 milligram ijzer per dag uit melk kunnen halen. De hoeveelheid beschikbaar ijzer uit voeding en uit de reserves in de lever is dus beperkt. Het staat in contrast met de hoge ijzerbehoeftes tijdens de eerste levensweken.

IJzer is een bestanddeel van hemoglobine in het bloed en van myoglobine in het spierweefsel. Hemoglobine is verantwoordelijk voor het transport van zuurstof via het bloed naar alle cellen van het lichaam. Myoglobine zorgt voor het zuurstoftransport in de spiercellen.

Natuurlijke ijzerreserve van biggen al na derde levensdag uitgeput

De enorme groeisnelheid van biggen tijdens de eerste levensweken gaat gepaard met een toename van het bloedvolume en de spiermassa. Daar zijn grote ijzerhoeveelheden voor nodig. De ijzerbehoefte van jonge biggen bedraagt 7 tot 16 milligram per dag. Rekening houdend met de lage ijzerreserves van ongeveer 50 milligram bij de geboorte en een opname van ongeveer 1 milligram per dag uit melk, zijn de ijzerreserves al na de derde levensdag uitgeput. Het is daarom erg belangrijk dat biggen bij voorkeur tijdens de eerste drie levensdagen extra ijzer toegediend krijgen.

Symptomen van ijzertekort

De eerste symptomen van bloedarmoede door ijzertekort zijn een ruw haarkleed en bleke slijmvliezen. De huid is gerimpeld en de varkens zijn lusteloos, met hangende kop en oren. De dieren vertonen een gebrek aan eetlust en er is een verminderde gewichtstoename. Bovendien zijn deze dieren ook gevoeliger voor ziekte door een verstoord afweersysteem.

Biggen met een extra groot risico op ijzertekort

Biggen geboren in grote tomen en biggen van oudere zeugen lopen een hoger risico op ijzertekort omdat ze bij de geboorte gemiddeld lagere hemoglobineconcentraties hebben. Daarnaast hebben ook snelgroeiende, grote biggen een hogere ijzerbehoefte, waardoor ook zij een groter risico op bloedarmoede door ijzertekort hebben.

Diagnose van bloedarmoede

Met behulp van het speciale HemoCue-meettoestel kunt u het hemoglobineniveau van biggen snel en eenvoudig laten meten om te bepalen of een extra ijzerinjectie nodig is. Deze metingen kunnen op het varkensbedrijf zelf worden uitgevoerd. Voor de meting is slechts één druppel bloed nodig. Die prikt u bijvoorbeeld uit een bloedvat in het oor. De druppel bloed wordt vervolgens opgezogen in een teststrip die in het meettoestel wordt geplaatst. De hemoglobinewaarde kan binnen een minuut rechtstreeks op het meettoestel worden afgelezen. Hemoglobinegehaltes hoger dan 110 gram per liter worden beschouwd als optimaal. Waarden tussen de 90 en 110 gram per liter zijn suboptimaal. Biggen met een hemoglobinegehalte lager dan 90 gram per liter hebben klinische bloedarmoede.

Bepaling van hemoglobinegehalte bij biggen rond speenleeftijd

1. Aanprikken van een bloedvat in het oor

2. Opzuigen van een druppel bloed in een teststrip

3. Teststrip in het meettoestel plaatsen

4. Binnen een minuut is het hemoglobinegehalte af te lezen op het display van het meettoestel

Conclusie

IJzerinjectie bij biggen is al jaren een standaardbehandeling in het kraamhok. Aan de doeltreffendheid van deze behandeling wordt daarom ook zelden getwijfeld. Nu de tomen groeien en de groei versnelt, ontstaan er extra ri'ico's op ijzertekort bij biggen. Het is daarom belangrijk om de ijzervoorziening van de biggen op uw bedrijf te controleren. Vraag ernaar bij uw dierenarts of contacteer Ceva Santé Animale.

Dit artikel is gecreëerd door onze kennispartner Ceva Santé Animale