Uitdagingen genoeg in drinkwaterland

Het maart-nummer van Varkens stond onlangs in het teken van drinkwaterkwaliteit. Het is een signaal dat we in de varkenshouderij het belang van goed drinkwater steeds meer inzien. Voor mij blijft het altijd de uitdaging dat veehouders ook daadwerkelijk de juiste actie ondernemen om hun watervoorziening te optimaliseren.

Regelmatig zie ik dat veehouders moeite doen om hun drinkwatervoorziening zo goed mogelijk aan te leggen en te reinigen. Maar het drinkwater wordt uiteindelijk aangeboden in een drinkbakje vol met voer- en mestresten en slijmafzetting! Alle moeite die gedaan is om de waterkwaliteit in het leidingsysteem op peil te houden, blijkt dan vergeefs te zijn geweest.

Bij monstername hebben we in de loop van de jaren zo al vaak gezien dat de hoeveelheid ziekteverwekkende bacteriën in water vanuit drinkbakjes schrikbarend is. We mogen niet onderschatten hoe een grote druk dit geeft op maag-, darmgezondheid, medicijngebruik en technische resultaten. 

De drink- of morsbakjes zijn jarenlang ingezet om vermorsing van water, eventueel voorzien van toevoegingen, te voorkomen. Onnodig water in de mestput is namelijk niet wat we willen.

Eén van de alternatieven is het gebruik van zogeheten bal-bijt-nippels. Bij dit type drinknippels is de kans op vermorsing laag in vergelijking met een standaard nippel. Een gelijkmatige en correcte nippelopbrengst is dan wel noodzaak. Dit verkrijgen we door ten eerste overal dezelfde type nippels te gebruiken en overal dezelfde stand van het nippelplaatje aan te houden. Daarna kan m.b.v. een drukregelaar de nippelopbrengst op het juiste niveau ingeregeld worden. Ook ECO automatische doorlaten zijn een optie. Deze vervangers van de nippelplaatjes leveren een constante nippelopbrengst ongeacht de voordruk.

Vermorsing is verder te voorkomen door aan weerszijden van de nippel een steun te monteren, zodat de varkens de nippel vanaf de goede hoek bedienen. In grotere hokken zijn nippels op verschillende hoogte aan te raden. Zo kunnen de varkens naarmate ze groeien in een natuurlijke houding blijven drinken.

Als tegenargument in het pleidooi voor drinknippels kan gebruikt worden dat de wateropname bij biggen rondom spenen juist gestimuleerd zal worden door het aanbieden van “open” water. Biggen zullen dan uit nieuwsgierigheid sneller water gaan opnemen. Dit heeft een betere voeropname tot gevolg en kan helpen om een speendip te voorkomen.

Onlangs nog is op VIC Sterksel binnen het praktijknetwerk “Met het water naar de dokter” ervaring opgedaan met een drinksysteem waarbij de biggen op gezette tijden in een lange trog water gedoseerd kregen. Dit systeem lijkt goed aan te sluiten op de natuurlijke drang van biggen om gezamenlijk te drinken. Al snel na opleg was de interesse om te drinken zichtbaar. Door een hoge druk-spoeling van de trog en verbetering van de trogconstructie wordt ook hier nog gewerkt aan een verbeterde waterhygiëne en een praktijkrijp systeem.

Kortom: de combinatie van een goede wateropname, minimale vermorsing en optimale hygiëne blijkt nog altijd een hele uitdaging!

Joost Straathof
Eigenaar JSWater