Vrienden in de stal

Mijn vriendenkring bestaat vooral uit stadsmensen. Is in de loop van de jaren zo gegroeid. Een paar komen van de boerderij en zijn na hun studie in de stad blijven wonen. Het zijn allemaal mensen met een goede opleiding en een mooie carrière. Je mag dan ook verwachten dat ze weten hoe het zit met het een en het ander. Mijn vrienden hadden echter totaal geen idee wat de Nederlandse varkenshouderij voorstelt. Ze hebben wel allemaal een oordeel over megastallen, MRSA, scharrelvarkens, ontbossing door sojateelt enzovoorts.

Ik heb ze daarom een keer meegenomen naar een varkensbedrijf. Want ik werd het doodmoe om alle geluiden uit de media te voorzien van wat realiteit. Mijn vrienden begrepen die realiteit niet. Soms geloofden ze me zelfs niet en soms kwam het ze te onwerkelijk over.

Daarom heb ik ze maar eens een keer laten voelen, ruiken en met eigen ogen laten zien wat varkens houden anno 2011 nu echt is. Met zijn twaalven zijn we op een zaterdagmiddag op een modern bedrijf de stal in gegaan. Niet om ze te overtuigen dat de varkenshouderij goed bezig is. Mijn insteek was: Geef ze een eerlijk en helder beeld zodat ze zelf goed kunnen oordelen. Hoe ze oordelen is aan henzelf. Ik kan ze niet verplichten dat ze positief over de varkenshouderij moeten denken, ze mogen kritisch zijn en blijven. Maar dan wel met het beeld voor ogen hoe het werkelijk is.

Mede door de inspirerende uitleg van de varkenshouder werd het voor allen een onvergetelijke middag. Lopend over het erf keken velen ongeloofwaardig rond. De schaal verraste. Het was een bedrijf met ruim 1.000 zeugen. Dus nogal wat gebouwen, luchtwassers en silo’s. Een van de eerste stops was pal voor de luchtwasser. Er moest geroken worden. De verrassing was groot dat nauwelijks wat te ruiken was, ondanks dat er honderden zeugen in de stal zaten.

Het echte ontzag kwam in de kraamstal en de inseminatiestal. De boer vertelde over het werk in de stallen, hoeveel biggen er per worp zijn, hoe lang een zeug meegaat, hoe zwaar de zeug is en hoe klein de biggen zijn. Ook het feit dat vooral in de inseminatiestal zo via een vast ritme wordt gewerkt van controleren en insemineren.

Ook veel pretoogjes in de kraamstal. Vooral bij de dames van de vriendenclub: pasgeboren biggetjes knuffelen. Een deel van de vriendenclub zal het daar nog vaak over hebben. En na die pretoogjes de harde realiteit. In een hok lag een te licht, niet-levensvatbaar biggetje. Na het ‘oohh wat zielig’ legde de varkenshouder zonder omwegen uit dat het de natuur is dat er soms ook biggen ter wereld komen die het niet redden. En er kwam begrip. En ook ontzag toen de varkenshouder vertelde hoe zijn gevoel bij deze dieren is en dat sommige van zijn medewerkers niet goed kunnen omgaan met dergelijke gevallen omdat ze zich echte dierverzorgers vinden.

De groepshuisvesting met voerboxen riep ook veel vragen op. Mijn vrienden hadden er zin in. Ze vroegen de varkenshouder de oren van de kop, waardoor het programma flink uitliep. De varkenshouder gaf antwoord met open vizier. Velen kregen in dragende zeugenstal ook pas echt een beeld hoe groot een modern varkensbedrijf was. Een van de zakenmensen in de groep keek rond en kwam met een financiële vraag. Een vraag die ze zelf niet durfde te stellen, omdat in haar branche het not done is om te vragen. Ik mocht vragen wat de omzet op het bedrijf is. De varkenshouder reageerde dat hij aan voer alleen al 1,5 miljoen euro per jaar kwijt was. Toen ik daarbij uitlegde dat voer ruim de helft van de kosten uitmaakt, sloeg ze aan het rekenen en kreeg ze grote ogen toen ze zei ‘’Bij een marge van 35% zoals bij ons……….’’ Ik heb haar maar even uit de droom geholpen. Het ontzag steeg verder. Of was het ietwat onbegrip?

Achteraf vertelden mijn vrienden dat ze die middag dingen hadden gezien die ze niet verwacht hadden te zien. Dat het allemaal een stuk professioneler was dan gedacht. Ze zagen in hun ogen minder mooie dingen maar realiseerden zich dat varkens geen huisdieren zijn. Het verkregen inzicht gaf ook respect voor de varkenshouders. Al met al was het een positieve ervaring. Ik denk dat mijn vrienden nu in hun omgeving een positiever, respectvoller en vooral eerlijker verhaal over de varkenshouderij vertellen.

O ja nog wat: er is niemand vegetariër geworden na het stalbezoek. Het vlees van de barbecue na afloop van het stalbezoek was zo op!

Peter Loenen
Communicatiemanager TOPIGS