'Kloppen die berekende emissies wel?'
Een week geleden was het voor de landelijke media weer eens nodig om de veehouderij en emissiearme systemen in een kwaad daglicht te stellen. Op basis van een uitgelekt conceptrapport van Wageningen University & Research werd geconcludeerd dat emissiearme systemen niet doen wat ze beloven.
Uitlekken van conceptrapporten is tegenwoordig kennelijk gebruikelijk. Als het zo moet, stuur ze dan direct maar aan alle betrokkenen, denk ik zo. Maar dat terzijde.
Waar ik me aan stoor is dat het CBS ooit met de zogeheten NP-methode berekende dat de ammoniakemissie wel hoger moet zijn dan volgens de normen die gelden voor de emissiearme systemen. De deskundigen van Wageningen University & Research beamen nu dat de methode klopt en dat de emissiearme systemen niet doen wat ze beloven. Tenminste dat concluderen ze op basis van berekeningen en data en het zou niet gelden voor de allernieuwste systemen.
Bij de NP-methode vergelijken de deskundigen de stikstof-fosfaatverhouding in verse mest met de stikstof-fosfaatverhouding in de afgevoerde mest. Omdat fosfaat niet vervluchtigt en stikstof wel, grotendeels in de vorm van ammoniak, kun je hiermee theoretisch berekenen wat de ammoniakuitstoot is. Dan kun je zien of de ammoniakuitstoot van een emissiearm systeem wel lager is dan van een conventionele stal.
Waar het volgens mij op fout gaat zijn een paar dingen. Wat is verse mest? Wordt dat gemeten op het moment dat het een koe of varken verlaat? Ten tweede is in mijn ogen de aanname fout dat er geen fosfaatverliezen zijn. Fosfaat zal zeker niet zomaar vervluchtigen. Dat klopt. Maar het is bekend dat er wel degelijk fosfaat achterblijft in de bezinklaag in de mestkelder of opslag. Misschien gaat het ook nog wel 'onderweg' verloren. Met de fosfaat die achterblijft moet je natuurlijk wel rekening houden. En dat is in elke situatie anders.
Dat emissiearme systemen niet altijd doen wat ze beloven zal ik niet ontkennen. Het is dan ook op de eerste plaats een kwestie van het systeem netjes volgens de gebruiksaanwijzing installeren en vervolgens ook precies volgens die gebruiksaanwijzing gebruiken. Wat dan uiteraard ook betekent tijdig goed onderhoud plegen. Dan komen we wel heel ver met de emissiereductie. Met verbeteringen als dagontmesting bij varkens en rundvee en bijvoorbeeld spoelen met water in rundveestallen kan het zeker nog beter.
De enige oplossing om zeker te weten hoeveel emissie een systeem nu echt beperkt, is meten. En niet berekenen. Laten we met dat berekenen nu eens eindelijk stoppen.
John Lamers
Redacteur Varkens