Wie neemt regie verhogen biosecurity?

Het buiten de Nederlandse deur houden van Afrikaanse varkenspest, bestempelt John Vonk als een van de belangrijkste opdrachten voor de hele varkensvleesproductieketen. “De biosecurity moet structureel naar een hoger plan. Ketenkwaliteitssysteem Holland Varken zou de regierol kunnen nemen.”

John Vonk, varkensarts bij De Varkenspraktijk vestiging Oss en landbouwkundig ingenieur, was net als dierenarts in het land van Maas en Waal gestart toen de Klassieke varkenspest in februari 1997 uitbrak. “Een periode die een diepe indruk op mij heeft gemaakt. De machteloosheid en knagende onzekerheid bij varkenshouders hakten erin. Daarom moeten we nu alle zeilen bijzetten om de nog lastiger aan te pakken Afrikaanse varkenspest buiten ons land te houden. Er namelijk is geen vaccin tegen deze pestvariant en een opkoopregeling komt er niet.”

Verbeteren biosecurity

Vonk is bestuurlijk actief bij de overkoepelende organisatie van dierenartsen KNMvD en maakt deel uit van het Preventieteam AVP. “Het opduiken van AVP in de Belgische Ardennen is dreigend en zet de boel in Nederland op scherp. De overheid neemt maatregelen en bereidt zich voor, de hygiënemaatregelen in de varkensproductieketen zijn aangescherpt en er is eindelijk ruimte gekomen om extra wilde zwijnen te bejagen. Maar varkensbedrijven moeten echt zelf werken aan het op een hoger plan brengen van de biosecurity. Zij moeten eisen dat erfbetreders er alles aan doen om risico’s van introductie van ziekten te voorkomen.”

Regie nodig

Het op een hoger plan brengen van de gezondheidsstatus van de nationale varkensstapel is sowieso een punt waaraan moet worden gewerkt. “Wat betreft biosecurity staan we er slecht voor in Nederland. Gezondheid geeft rendement en het is broodnodig om de export van varkensvlees veilig te stellen. Een gezamenlijk belang”, stelt Vonk. “Het is al lang bewezen dat het vrij blijven van specifieke ziektekiemen op varkensbedrijven ook in Nederland kan. Varkenshouders die commercieel belang hebben bij SPF gaan heel anders om met preventieve maatregelen binnen en buiten hun bedrijf, dan het overgrote deel van de varkenshouders in Nederland. Het gezondheidsniveau moet omhoog; andere landen halen ons links en rechts in.”

Vonk is realistisch en weet dat het verhogen van de diergezondheid in kleine stapjes moet gebeuren. “De biosecurity in de varkensvleesproductieketen is hier per schakel georganiseerd en de keten is zo sterk als de zwakste schakel. Om het geheel op een hoger plan te brengen, is regie nodig. In de varkenssector hebben we geen ketenregisseur zoals in de zuivelsector. Daarom zie ik dat als een kans voor het ketenenkwaliteitssysteem Holland Varken om dat op te pakken.”