Mestverwerking Brabant in vacuüm

In november vorig jaar besloot de provincie Noord-Brabant niet meer mee te werken aan nieuwe mestverwerkingsinstallaties. Volgens een inventarisatie was er in de provincie al 55 procent verwerkingscapaciteit en voldeed daarmee aan de wettelijke eisen. Alleen concrete aanvragen die voor 27 mei 2016 werden ingediend werden nog in behandeling genomen. De provincie heeft nog vijf aanvragen ontvangen en gaat alleen meewerken aan de installaties van  Servennen Mineralen Verwerking in Moergestel en Biomineralen in Roosendaal. Aan drie andere installaties dus niet.

Raymond Derks, als ZLTO-adviseur gespecialiseerd in mestverwerking, betreurt de gang van zaken. "Op de eerste plaats heeft de provincie niet goed gerekend. Mestverwerkers CNC en BMC zijn meegeteld. CNC verwerkt echter alleen paardenmest, BMC alleen pluimveemest. Dus dat draagt niet bij aan de verwerking van varkensmest. Daarnaast zijn alle vergunde installaties geteld, ook degene die niet zijn gerealiseerd."

Verder zitten er volgens zijn collega Jos van Gastel nogal wat dubbeltellingen in de inventarisatie. “Sommige bedrijven verwerken bijvoorbeeld mest door het te scheiden. Vaak gaat de dikke fractie weer naar een ander bedrijf zoals een vergister. Deze verwerkt de mest verder en de hoeveelheid verwerkte mest wordt op deze manier twee keer geteld. Je moet dus kijken naar de verwerkte mest die werkelijk buiten de Nederlandse landbouw wordt afgezet.”

Belangrijk pijnpunt in de eisen van de provincie is dat een aanvraag concreet moest zijn. Derks: “Veel verwerkingsinitiatieven zitten in de vooroverlegfase. Zo hebben we dat de laatste jaren ook ingezet. Eerst goed overleggen met alle betrokken partijen en dan pas een aanvraag indienen. Aan die initiatieven werkt de provincie nu dus niet mee.”

Mestverwerker Wout Houbraken stond 25 juli voor de kort geding rechter. Zijn installatie is op last van de provincie stilgelegd vanwege het ontbreken van de juiste vergunning en omdat er toch genoeg capaciteit zou zijn. Houbraken heeft bij de rechter aangegeven dat er volgens zijn kennis van de sector veel te weinig capaciteit is. De 50 procent wordt volgens hem lang niet gehaald. Houbraken is al sinds 2008 actief en heeft het verwerkingsprocedé goed onder de knie. De huidige vergunning van 25.000 ton zou snel opgeschaald kunnen worden naar 200.000 ton.

Van Gastel vindt de opstelling van de provincie erg lastig. “Het is maar zeer de vraag of we al genoeg verwerkingscapaciteit hebben. En daarnaast zegt de provincie dat ze op termijn eigenlijk alle mest in Brabant wil gaan be- of verwerken. In principe een goed initiatief, want dan kun je zorgen dat we de gebruiksruimte in Nederland goed benutten. Maar dan heb je wel nieuwe installaties nodig.”

Volgens woordvoerder van Gedeputeerde Staten Floris Ran geldt deze situatie voor dit jaar. Volgend jaar wordt opnieuw bekeken of er meer verwerkingscapaciteit nodig is. Dat hangt onder andere af van de wettelijke normen en of MACE operationeel wordt. Daarnaast is de uitkomst van de mestdialoog erg belangrijk. In de mestdialoog kijkt de provincie samen met de betrokken partijen naar alle aspecten van mest. Daarbij gaat het niet alleen om mestverwerking maar ook om de uitstoot van ammoniak, geur en methaan en de risico’s voor de volksgezondheid. Daarbij komt ook het sturen op dieraantallen aan de orde. In principe zal de mestdialoog eind oktober duidelijkheid moeten scheppen.